لیکوال: ایریس ریویو
وه نه وه یوه نجلۍ، آسیه لیسیچکینا (ګیدړکه) وه. آسیه ډېر ښه رسمونه ایستل. د هغې رسمونه په رښتیا هم ډېر ښکلي وو. بله دا چې آسیه ډېر ښه کولی شول چې نور او ان خپل مور او پلار ته دروغ ووایي او هغوی تېرباسي.
آسیه له کوم وخته را په دېخوا تېر ایستل زده کړل؟ له هغه وخته چې دا په وړکتون کې د ګيدړې سره آشنا شوه. یوه ورځ آسیه له خپلو نانځکو سره لوبې کولې چې ناببره یوه نانځکه ژوندی او د دې لوري ته ور روانه شوه. پستې لکۍ لرونکې آسیه ته داسې وړاندیز وکړ:
– زه ګیدړه او ته ګیدړکه (لیسیچکینا) يې، راځه چې سره ملګرې شو. یو ځای به نور تېر باسو. دا ټولو ته مالومه ده چې ګیدړه د ټولو ځناورو په منځ کې ښه غولوونکې ده.
آسیه له هغې سره دا خبره ومنله او له همغې ورځې وروسته آسیه داسې شوه لکه چې بدله شوې وي.
مور او پلار له آسیه څخه پوښتنه کوي:
– آسیه، نن مو په ښوونځي کې څه وخوړل؟
آسیه په باټو ځواب ورکوي:
– موږ ته یې پنېر،وریجې له چرګ سره او ښوروا راکړل. ما ټول وخوړل.
آسیه دا هرڅه دروغ وویل او هسې لږ خواړه یې خوړلي وو.
آسیه کوچنیان هم غولول. داسې دروغ به یې ویل چې پخپله به هم ځانته حیرانه وه. هغې وروسته له دې هېڅ څه ته سمه پاملرنه نه کوله.
آسیه یوه ورځ خپلې ملګرې، کاتیا ته دروغ وویل. هغې کاتیا ته وویل چې د ژاکونا بيزو په برخه کې یې په زړه پورې کتاب لوستی دی. کاتیا نه پوهېدله چې ملګرې یې دروغ ورته ویلي نو ځکه يې د هغې په خبره باور وکړ.
په همغه ورځ آله وسیلییونا کوچنیانو ته وویل چې هغوی به له خوب وروسته په زړه پورې کتاب لولي. دا د ژاکونا کتاب و. کاتیا خپل لاسونه سره وټکول، آله وسیلییونا او ټولو کوچنیانو ته یې وویل چې آسیه دا کتاب لوستی دی. آله وسیلییونا له آسیا څخه پوښتنه وکړه چې په دې کتاب کې نور کوم څاروي شته. آسیه سره شوه او ویې ویل چې کاتیا ته یې دروغ ویلي او دې دا کتاب نه دی لوستلی.
آسیه د نانځکو کوټې ته ولاړه. ملګرې، ګیدړه یې مخې ته راغله او ور ته ویې ویل:
– آسیه، مه خوابدې کېږه. دروغ ویل ډېر په زړه پورې کار دی. زه په تا ویاړم.
آسیه ته دا کار په زړه پورې نه و. اوس ټول کوچنیان پوه شول چې هغه غولوونکې ده او دروغ وایي. آسیه په زړه کې بیا بېخي بل ډول وه. برسېره پر دې هغه ډېره ښه انځورګره وه او ښه انځورګر باید رېښتینی وي. آسیه لمر، مور، کوچنیان انځورول خو آیا دا هسې غولوونکې ده؟
آسیه پرېکړه وکړه چې نور به دروغ نه وايي. له دروغو او غولولو څخه په يو ځل ځان لیرې ساتل د آسیه لپاره ستونزمن و نو ځکه هغې له ځان سره داسې پرېکړه وکړه:
– پخوا تر دې چې خوله خلاصه کړي باید فکر وکړي چې څه وایي. انسان لومړی فکر کوي او بیا یو څه وایي!
آسیه هوښیاره نجلۍ وه.
آسیه لا تر اوسه پورې هم له کاتیا سره ملګري کوله. آسیه کاتیا ته انځورګري ور ښووله او کاتیا بیا هغې ته دا ور ښوول چې باید دروغ و نه وایي.