تاند (شنبه، د چنګاښ/ سزطان لومړۍ) پاکستان د افغانستان د موټر چلوونکو لپاره د یو کلنه څو ځلې تلونکې راتلونکې (مولټي پل) ویزه معرفي کړه، څو سوداګري او د تګ راتګ بهیر اسانه کړي.

د پاکستان حکومت اعلان کړی چې هغه افغان موټر چلوونکي چې د سوداګریزو توکو په لېږد کې بوخت دي، اوس به د یو کلن څو-ځلي داخلې ویزو مستحق وي. په کابل کې د پاکستان سفارت ویلي چې د دې ویزې لګښت ۱۰۰ امریکایي ډالره دی او له پخوانیو بوروکراتیکو خنډونو پرته به موټر چلوونکي وکولای شي څو ځلي تګ راتګ وکړي.

تر دې مخکې افغان موټر چلوونکو د “موقتي داخله سند” (TAD) له لارې پاکستان ته تګ راتګ کاوه، خو دا سند اخیستل زیات وخت نیوونکی، ستونزمن او تر ۴۰۰ ډالرو پورې لګښت درلود. موټر چلوونکي به له اوږدو انتظارونو او نورو ادارې خنډونو سره مخامخ وو، چې د سوداګرۍ بهیر یې ګډوډاوه.

د ۲۰۲۴ په اپرېل کې، پاکستان اعلان وکړ چې د مې تر پایه پورې به افغان موټر چلوونکي یوازې د پاسپورټ او ویزې د لرلو په صورت کې پاکستان ته ننوتلای شي. خو د جون له لومړۍ نېټې راهیسې، د TAD درلودل بیا اجباري شول، چې دا پرېکړه د موټر چلوونکو او ترانسپورتي شرکتونو له سخت نارضایت سره مخامخ شوه.

د مې له ۲۹ نیټې وروسته، پاکستان رسماً اعلان وکړ چې ټول افغان موټر چلوونکي باید د پاسپورټ پر اساس صادره شوې ویزه له ځان سره ولري، څو له سرحده تېر شي. دا اقدام د تورخم او چمن په څېر په لویو لارو کې د لوژستیکو چارو د تنظیم لپاره شوی، ځکه دا لارې د افغان-پاکستان سوداګرۍ لپاره ډېرې مهمې دي.

سره له دې چې دا اقدام د اسانتیا لپاره شوی، خو پاکستان تر اوسه پورې د نوې ویزې د اخیستو لپاره بشپړ شرایط یا لارښود نه دی خپور کړی. هم موټر چلوونکي او هم کاروباریان د رسمي معلوماتو او وضاحتونو په تمه دي.

نوې مولټي پل ویزه ښايي د پاکستان له لارې د افغان توکو لېږد ته اسانتیاوې برابرې کړي او غیر رسمي لګښتونه راکم کړي. د صنعت کارپوهان باور لري چې دا به سیمه‌ییزه سوداګري پیاوړې کړي او موټر چلوونکو ته به دا فرصت ورکړي چې له حقوقي خنډونو پرته پر خپل کار تمرکز وکړي.

د الجزیرئ د یوه راپور (۲۰۲۴) له مخې، منظم سرحدي عملیات کولای شي د دواړو هېوادونو ترمنځ اقتصادي همکاري پیاوړې کړي، په ځانګړي ډول اوس چې افغانستان هڅه کوي د ترانزیت باثباته لارې پیدا کړي.

خو د دې پالیسي بریا به د هغې په شفافیت او پر وخت له تطبیق سره تړلی وي. هغه موټر چلوونکي او لوژستیک شرکتونه چې کلونه یې له مغلقو پروسو سره مبارزه کړې، د یوه باثباته او عادلانه سیستم هیله لري. راتلونکی پرمختګ به د کابل او اسلام‌اباد ترمنځ دوامداره خبرې وغواړي، څو دا اصلاحات د سرحدي سوداګرۍ د پیاوړتیا او د افغانستان د کمزوري اقتصاد د ملاتړ سبب شي.