تاند- نن د اسد اته ویشتمه له بریتانیا څخه د افغانستان د سیاسي خپلواکۍ د بېرته اخیستلو له ۱۰۵ کالیزې سره برابره ده.

دا ورځ یو شمېر افغانان په هیواد کې دننه او له هیواده بهر لمانځي.

افغانستان د ۱۲۹۸ کال د زمري د میاشتې په ۲۸مه نېټه د وخت د پاچا امان الله خان په مشرۍ له بریتانیا څخه سیاسي خپلواکي واخیسته او دا ورځ هر کال په افغانستان کې د خپلواکۍ د ملي ورځې په توګه لمانځل کېږي.

افغانانو درې ځله له انګرېزانو سره سختې جګړې وکړې.

د افغانانو او انګرېزانو ترمنځ لومړۍ جګړه د ۱۸۳۹ـ۱۸۴۲ کلونو ترمنځ دوهمه ‌يې د ۱۸۷۸-۱۸۸۰ کالونو ترمنځ وه.

د افغانانو او انګرېزانو ترمنځ درېیمه جګړه هم د ۱۹۱۹ میلادي کال د مې په میاشت کې پیل او د اګسټ په میاشت کې د افغانستان د خپلواکۍ په بیا اعلان پای ته ورسېده.

د ۱۲۹۸ لمریز کال د زمري د میاشتې په ۲۸مه نېټه چې د ۱۹۱۹ میلادي کال د اګسټ د میاشتې له ۱۹مې نېټې سره (توبیر کوي، کله د اګست له اتلسمې او کله له نولسمې سره برابریږي) برابره ده انګرېزان دې ته اړ شول چې د افغانستان د خپلواکۍ هوکړه لاسلیک کړي.

د ازادۍ له اعلانه وروسته، خلکو ته په وینا کې شاه امان‌الله خان په هېواد کې د ښوونې او روزنې په پراخېدو ټینګار وکړ ویې‌ویل چې یو بې‌سواده هېواد نه‎شي کولای ازاد واوسي.