تاند- له نن څخه ۱۲۸ کاله پخوا د ۱۸۹۵ کال د نوومبر په ۲۷ مه سویډني کیمیاپوه، انجنیر او د باروتو مخترع الفرید برنارد د نوبل جایزه اعلان کړه.
دا جایزه په لومړي ځل د ښاغلي نوبل له مړینې پنځه کاله وروسته په ۱۹۰۱م کال کې ورکړل شوه. د اقتصاد د نوبل جایزه، د سویډن مرکزي بانک په ۱۹۶۸ کال کې د ښاغلي الفرد په درنښت او یاد د اقتصاد د برخې د نوبل جایزه وټاکله، چې رسمي نوم یې” په اقتصاد کې د سویډن د بانک جایزه” دی.
ښاغلي نوبل په ۱۸۹۵ کال په خپل وصیت کې د دې جایزې پرېکړه کوونکي مشخص کړي دي. د هغه د وصیت په اساس، د ستاکهولم د کارولینسکه انستیتوب د طب، د سویډن د شاهي علومو اکاډمۍ د فزیک او کیمیا او د سویډن اکاډمي د ادبیاتو د برخې ګټونکي ټاکي او اعلانوي.
ښاغلي نوبل په خپل وصیبت کې د سولې د جایزې د ګټونکي پرېکړه، هغه پلاوي ته سپارلي چې د ناروې پارلمان یې ټاکي، خو دا یې نه دي ویلي چې ولې یې د سولې د نوبل د جایزې پرېکړه ناروي ته پرې ايښې ده.
هغه مهال چې الفرد نوبل د دې جایزې د ټاکلو غوښتنه کوله، سويډن او ناروې د یوه اتحاد غړي وو چې بیا په۱۹۰۵ کال له دغه اتحاد څخه ووتل. ناروې په سیمه کې یو سوله خوښي هېواد بلل کېده او سویډن پر خپلو ګاونډیانو د یرغلونو تاریخ درلود، شاید په همدې دلیل ناروې ته د سولې د جایزې د ورکولو پرېکړه سپارل شوې وي.
په نړۍ کې زرګونه کسان دې جایزې ته کاندیدان وي چې د پوهنتون استادان، وکیلان، د نوبل د جایزې مخکني ګټونکي او په خپله د نوبل د جایزې د ټاکونکو کمېتو ځينې غړي وي. د اصولو له مخې پرېکړه کوونکي باید د نوبل جایزې د کاندیدانو هویت تر ۵۰ کلونو پورې وساتي.
د ګټونکي تر اعلان مخکې، پرېکړه کوونکي حق نه لري، چې د ګټونکو په اړه خبرې وکړي، خو کله ناکله هغوی چې دې جایزې ته نور کسان کاندیدوي، خپله پرېکړه په ډاګه کوي.
نوبل د ۱۸۳۳ کال د اکتوبر په ۲۱ د سویډن په ستاکهلم کې زېږېدلی او د ۱۸۹۶ د دسمبر په ۱۰ مه د ایټالیا په سان ریمو کې د ۶۳ کلونو په عمر مړ شوی دی.