تاند (۲ شنبه، د حمل ۶ مه) د روغتیا نړیوال سازمان په افغانستان کې د نري رنځ یا توبرکلوز ناروغۍ د پېښو د زیاتوالي خبر ورکړی.
د افغانستان لپاره د دغه سازمان ځایي چارواکي وايي تېر میلادي کال په افغانستان کې د نري رنځ یا تبرکلوز ۸۰زره پېښې ثبت شوي دي.
د یاد شوي سازمان له لوري په خپرو شویو معلوماتو کې د یوه متخصص ډاکټر نور آغا زاهد له قوله ویل شوي، چې د سږو او له سږو د باندې درد، پرله پسې ټوخله او بلغم، د اشتها نشتوالی، د وزن کمیدل او د شپې په یخنۍ کې هم د ناروغ خوله کېدل د توبرکلوز یا نري رنځ د ناروغۍ مهمې نښې دي.
د ملګرو ملتونو پراختیايي ادارې بیا تېر کال په افغانستان کې د نري رنځ د ۵۰زره پېښو د ثبت خبر ورکړی او وايي دغه ناروغي هر کال په افغانستان کې د زرګونو کسانو د مړینې سبب کېږي.
د روغتیا نړیوال سازمان د افغانستان څانګه وايي په افغانستان کې یې د نري رنځ د تشخیص ۳۰۰۰ مرکزونه فعال دي.
روغتیايي سرچینو له دقیقو ارقامو پرته ویلي، چې د نري رنځ په ګډون د ډېرو ناروغیو پېښې په افغانستان کې په زیاتیدو دي، خو د درملنې لپاره یې امکانات ورځ تربلې کمیږي.
د طالبانو له بیا واک ته رسېدو سره، د نورو برخو تر څنګ په روغتیایي برخه کې هم له افغانستان سره د نړیوالو مرستندویانو مرستې د پام وړ کمې شوي، چې ویل کیږي د ډېرو خلکو ژوند یې خطر سره مخ کړی.