دا روستاړي پښتو کې له ځینو نومونو سره راځي او صفتونه جوړوي. مثال: سوله؛ سوله ییز، ټولنه؛ تولنیز او…

خو اصلي خبره دا ده چې ځینې وخت غلط کارول کېږي. مثال: د (ایز) روستاړی چې هیڅ نه تلفظ کېږي؛ خو ځینې کسان یې چې د بلې ژبې تر اغېز لاندې دي، لیکي، لکه؛ سیمه، سمیه ایز. اوس چې نه یې تلفظوو؛ نو لیکل یې هم ناسم دي. 

د (یز) او (ییز) په اړه هم اختلاف دی ځینې (ییز) لیکي.لکه: سوله؛ سوله ییز، سیمه؛ سمیه ییز او ځینې بیا (یز) لیکي. لکه: ټولنه؛ ټولنیز، پوهنه؛ پوهنیز، روزنه؛ روزنیز.

خو که په دې دواړه کې هم دا یو ( یز) غوره شي هم به اسانه لیکل کېږي او هم به نورو ته د ژبې په ورزده کولو کې اساني وي. بل دا چې کله زموږ په یوې (یا) (یز) سره ستونزه حل کېږي او له ټولو نومونو سره راتلای شي په داسې حال کې چې دوه (یا) والا (ییز) بیا ټولو نومونو سره نشي راتلای. لکه ټولنيز روزنيز او…؛ نو بیا ولې همدا یوه (یا) ولا (یز) ونه لیکو چې له ټولو نومونو سره هم راتلاى شي او تلفظ هم يوه (يا) کوو. سوله؛ سوله یز، ټولنه؛ ټولنیز، کرنه؛ کرنیز، سیمه؛ سیمه یز , وړانديز , هر اړخيز او … چې دې سره به هم یوه (یا) تلفظوو او هم به یې لیکو. 

بل دا پښتو روستاړي دي او پښتو نومونو سره راځي، هغه نومونه چې له عربي او فارسي څخه پښتو ته راغلي، هغوی خپل ستاینومونه(صفتونه) لري؛ نو د هغوی خپل صفتونه باید وکارول شي. لکه: محتوا باید محتوایي ولیکو, نه محتوایز . شکل باید شکلي ولیکو نه شکلیز، معنا باید معنایي ولیکل شي، نه معنایز او نور… هم همداسې.

درنښت

د نظر په هيله مو

حميدالله عمرخيل