روماتیزوم (Rheumatism) یوه دوامداره او خطرناکه التهابي ناروغي ده چې د بدن پر کوچنیو بندونړ یا مفصلونو حمله کوي. د دې ناروغۍ نښې نښانې زیاتره د لاس – پښو د ګوتو په بندونو کې لیدل کیږي. د دې ترڅنګ یې نښې نښانې مړوند، ښینګرو او زانګانو په بندونو کې هم ترسترګو کيږي. په ۴۰ سلنه خلکو کې د بندونو ترڅنګ د بدن نور غړي او سیستمونه هم تر اغیز لاندې راولي لکه؛ پوستکی، سترګې، سږي، پښتورګي، زړه او رګونه.

د روماتیزم ناروغي هغه وخت منځته راځي چې زموږ د بدن دفاعي سیستم د بدن حجرو او نسجونو په مقابل کې په غلطۍ سره انتي باډي جوړه کړي او زموږ خپل بدن تر حملو لاندې راولې، چې د حالت  تهAutoimmune Reaction)  وايي.

د ناروغۍ نښې:

په بندونو کې درد، پړسوب، د تودوخې لوړوالی او نازک کیدل.

د بندونو شخوالی او سختوالی چې عموما له خوبه له پاڅیدو وروسته او سهار له خوا زیات لیدل کیږي.

د استراحت کولو په وخت او د شپې لخوا د بندونو درد زیاتیدل او له فعالیت کولو سره د درد کمیدل.

تبه، د ستړیا احساس، د وزن کمیدا او داسې نور یې تر ټولو غټې نښې دي.

د ناروغۍ لاملونه:

د روماتیزوم ناروغۍ تر اوسه پورې اصلي لامل نه دی څرګند، خو ځینو څیړنو ښودلې چې دا ناروغي هغه وخت رامنځته کېږي چې زموږ د بدن دفاعي سیستم  بندونه تر حملې لاندې راولي او د بندونو د التهاب لامل ګرځي.

جنټيکي لامل يعنې د کورنيو په غړو کې روماتيزم او هغې ته ورته ناروغۍ.

 ځينې ويروسي او باکتريايي ناروغۍ چې د روماتيزم سبب ګرځي.

کوم خلک چې د دې ناروغۍ له خطر سره ډير مخامخ دي؟

جنسيت: ښځې تر سړو نهه برابره زياتې په خطر کې دي

عمر: هغه خلک چې د ديرشو او پنځوسو کالو ترمنځ عمرونه لري.

جنټيک: په کورنۍ کې د روماتيزم ناروغي.

سګريټ څکول.

چاغوالی يا زيات وزن.

درملنه:

پورتنۍ نښې د روماتيزم ناروغۍ ابتدايي حالت څرګندوي، روماتيزم يوه تخریبي ناروغي ده چې د درملنې امکان يې د ناروغۍ په پرمختللي حالت کې ناممکن دی، خو که چيرې د ناروغۍ د نښو په څرګنديدو سره د دوو مياشتو په موده کې تشخيص او درملنه يې ترسره شي نو د ناروغۍ څ د ښه کيدو امکان ډېر زيات دی.

که چيرې تاسې يا ستاسو د کورنۍ په غړو کې پورتني نښې نښانې وليدل شوې نو ژر تر ژره د روماتولوژۍ يا د بندونو د ناروغيو متخصص ډاکټر ته مراجعه وکړئ.

اخیستلیکونه:

Kelley’s Textbook of Rheumatology Ninth Edition

American College of Rheumatology

MayoClinic.org