د عربو کیسه
د ګل جان صابر ژباړه
یوه ورځ ماښام ګيدړه ډېره وږې شوې وه، هغه له خپل غار څخه را ووتله او په ځنګل کې په دې تمه ګرزېدله چې د ځان لپاره خواړه پیدا کړي. ګیدړه تر هغو ګرزېدله چې تر څو ستړې نه شوه خو د خوړو لپاره یې هېڅ هم پیدا نکړل.
ګیدړې ته ور په یاد شول چې د پرون ورځې را په دېخوا یې هېڅ هم خولې ته نه دي کړي له همدې امله یې زمري ته ډېره غوسه راغله چې له دې څخه یې خوندور خواړه اخیستي و. ګیدړه پرون هغه کلي ته ورغلې وه چې ځنګل ته نږدې و، له هغه ځای څخه یې یو هیلۍ را غلا کړه. ګیدړې چې منډې ته ځان جوړ کړ په همدې وخت کې یې د زمري غرومبېدل واورېدل نو ځکه یې هیلۍ پرېښووله او په منډو د خپل ځان د بچ کولو په لټه کې شوه.
هو، که چېرې زمری نه وای راغلی نو ګيدړې به خوندور خواړه خوړلي وو. ګیدړه خورا ډېره په قار شوه. هغه بېله دې چې پوه شي چې چېرې ځي روانه وه، نا ببره یې زمری مخې ته راغي. ګیدړه و رېږدېدله او وېره پرې راغله خو ځان یې ټينګ کړ او ویې ویل:
– زمریه، منډې وهه او ځان بچ کړه ځکه چې سخته سیلۍ(توفان) راځي.
زمري ځواب ورکړ:
– زه ډېر دروند یم او له سیلۍ څخه نه وېرېږم.
– ته به څه وکړې؟ باد به دېر تېز وي.
– زه به په ځمکه څملم.
– ستا دا کار د سیلۍ مخه نه شي نیولی.
– زه به د ونې په ډډ پورې ځان کلک ونیسم.
– باد به ډېرې ورځې لګېږي، ته دومره ډېر وخت د ونې په ډډ پورې ځان نه شې نیولی.
زمری رښتیا هم ووېرېد نو ځکه یې وویل:
– که داسې وي نو ته ووایه چې زه څه وکړم!
ټګې ګیدړې زمري ته داسې وویل:
– راځه زه به تا په ونه پورې کلک وتړم، ډېر تېز باد به هم په تا اغېز ونکړي.
زمري د ګیدړې له وړاندیز سره موافقه وکړه او ویې ویل:
– په زړه پورې فکر دی.
ګیدړې زمری په ونه پورې وتړلو او پخپله هلته لږ لیرې په یوه ډبره کېناستله.
زمري له ګيدړې څخه پوښتنه وکړه:
– ته پخپله ولې د ځان لپاره د پټېدو ځای نه لټوې چې له سیلۍ څخه بچ شې.
ګیدړې په آرامي ځواب ورکړ:
– ځکه چې هېڅ سیلۍ به نه وي.
زمری ډېر په غوسه شو او په لوړ غږ وغرومبېد.
په همدې وخت کې نور ځناور هم راغلل.
ځناورو چې په ونه پورې تړلی زمری او هغه ته نږدې ناسته ګیدړه ولیدل حیران شول او پوښتنه یې وکړه چې دا ولې داسې ده.
ګیدړې ځناورو ته روښانه کړه چې:
– زمری ما تړلی او له هغه څخه مې د دې غچ واخیست چې پرون یې زه د ماښام له خوړو څخه بې برخې کړم. دا باید ستاسو د ټولو لپاره عبرت وي. ځواکمن د په کمزورو د یرغل په برخه کې پام کوي.
ګیدړه په ویاړ او غره توب روانه شوه، ټولو ځناور هغې ته په وېره او درناوي کتل.