زهرا “پوپل” تحلیلگر مسائل سیاسی “
اشتغال یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جوانان در افغانستان است. با توجه به شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور، بسیاری از جوانان با چالش‌های متعددی در مسیر یافتن شغل مناسب مواجه هستند. نرخ بالای بیکاری، کمبود فرصت‌های شغلی، و عدم تطابق مهارت‌های آموزشی با نیازهای بازار کار از جمله مشکلاتی هستند که باعث شده‌اند جوانان برای پیدا کردن شغل با موانع جدی روبه‌رو شوند.
بازار کار افغانستان در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده است. تحولات سیاسی، بحران‌های اقتصادی، خروج سرمایه‌گذاران خارجی و کاهش فرصت‌های شغلی، وضعیت اشتغال را پیچیده‌تر کرده است. جوانان، به‌ویژه فارغ‌التحصیلان پوهنتونها، با مشکلاتی نظیر نبود فرصت‌های کاری مناسب، عدم تطابق مهارت‌ها با نیازهای بازار و کاهش فعالیت‌های اقتصادی مواجه هستند. این مقاله به بررسی وضعیت کنونی بازار کار افغانستان، چالش‌های اساسی و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود این شرایط می‌پردازد.
وضعیت کنونی بازار کار در افغانستان
پس از تحولات سیاسی اخیر، بسیاری از کسب‌وکارها تعطیل شده یا فعالیت خود را کاهش داده‌اند. علاوه بر این، وابستگی شدید اقتصاد افغانستان به کمک‌های خارجی و عدم توسعه پایدار اقتصادی، فرصت‌های شغلی را محدود کرده است. از سوی دیگر، بحران‌های امنیتی و عدم سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف، شرایط را برای اشتغال جوانان دشوارتر کرده است.
چالش‌های اصلی جوانان در یافتن شغل
نبود فرصت‌های شغلی کافی: کاهش سرمایه‌گذاری و تعطیلی شرکت‌ها باعث شده فرصت‌های شغلی بسیار محدود باشد.
کمبود مهارت و تجربه کاری: بسیاری از فارغ‌التحصیلان پوهنتونها مهارت‌های عملی لازم برای ورود به بازار کار را ندارند.
نبود حمایت از کارآفرینی: جوانانی که تمایل به راه‌اندازی کسب‌وکار دارند، با موانعی چون نبود سرمایه اولیه و پیچیدگی‌های اداری روبه‌رو هستند.
مشکلات جنسیتی و اجتماعی: زنان و اقلیت‌های قومی با تبعیض در بازار کار مواجه هستند.
موانع فرهنگی: برخی سنت‌ها و دیدگاه‌های اجتماعی مانع ورود جوانان به برخی حوزه‌های شغلی می‌شوند.
نبود زیرساخت‌های مناسب برای رشد اقتصادی :
مشکلات در زیرساخت‌های حمل‌ونقل، انرژی و فناوری اطلاعات، توسعه اقتصادی را محدود کرده است.
ضعف سیستم بانکی و نبود تسهیلات مالی برای مشاغل نوپا، مانع رشد اقتصادی شده است.
عدم هماهنگی بین نظام آموزشی و نیازهای بازار کار:
بسیاری از رشته‌های پوهنتونها با نیازهای واقعی بازار کار همخوانی ندارند.
نبود برنامه‌های آموزشی مهارت‌محور، فارغ‌التحصیلان را برای ورود به بازار کار آماده نمی‌کند.
تأثیر تحولات سیاسی بر بازار کار:
تحولات سیاسی اخیر تأثیر عمیقی بر وضعیت اشتغال در افغانستان داشته است. بسیاری از شرکت‌ها و نهادهای بین‌المللی فعالیت‌های خود را متوقف کرده‌اند. از سوی دیگر، کاهش تعاملات تجاری و اقتصادی با کشورهای دیگر،
فرصت‌های شغلی را محدود کرده و مهاجرت نیروی کار افزایش یافته است.
راهکارهای پیشنهادی برای کاهش بیکاری جوانان
تقویت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای: ایجاد دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای بازار کار می‌تواند به افزایش مهارت‌های جوانان کمک کند.
حمایت از استارتاپ‌ها و کارآفرینی: دولت و سازمان‌های بین‌المللی می‌توانند با ارائه تسهیلات مالی و آموزشی از کارآفرینان جوان حمایت کنند.
سرمایه‌گذاری در بخش‌های کلیدی اقتصاد: توسعه بخش‌های صنعتی، کشاورزی و فناوری اطلاعات می‌تواند فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کند.
توسعه برنامه‌های آموزش آنلاین: فراهم‌سازی آموزش‌های مهارتی از طریق اینترنت می‌تواند به جوانان در کسب مهارت‌های جدید کمک کند.
اصلاح سیاست‌های اقتصادی: دولت باید سیاست‌هایی را اجرا کند که به ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار کمک کند.
بازار کار افغانستان با چالش‌های بسیاری از جمله نرخ بالای بیکاری، عدم ثبات اقتصادی و کمبود فرصت‌های شغلی روبه‌رو است. این مشکلات مانع رشد اقتصادی و توسعه پایدار کشور شده‌اند. با این حال، سرمایه‌گذاری در آموزش مهارت‌های فنی، حمایت از کارآفرینی و بهبود زیرساخت‌های اقتصادی می‌تواند زمینه را برای ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار فراهم کند. دولت، نهادهای خصوصی و جامعه بین‌المللی باید همکاری کنند تا بازار کار افغانستان را به سمت رشد و توسعه سوق دهند. همچنین، جوانان می‌توانند با یادگیری مهارت‌های جدید و بهره‌گیری از فرصت‌های نوین، نقش مؤثری در بهبود وضعیت اشتغال کشور ایفا کنند.
سلامونه،
زما په فکر، هغه ځوانان چې له بهرنیو هیوادونو لکه ایران، ترکیه، اروپایی، امریکه، پنجابستان او.داسې.نورو. … څخه بیرته افغانستان ته واپس کیږي ؛له نوموړو مملکتونو نه که ډیر وخت یی پکی تیر کړی وی او د کاروبار مهارتونه یی زده کړي وي پخپل وطن کښې ترینه ګټه پورته کړي البته د دولت وظیفه ده چې زمینې ورته مهیا کړي؛ بل دا چې دکاري ،مسلکي ،فني قوتونه چې ډیرئ ځوانان تشکیلوي له تیښتې مخنیوی وشي؛ د پردیو ثقیلو کارونو سره د پوکسټین او فارسیستین (ایرون) او … آبادولو پر جای خپل کور،کلی او هیواد آباد کړئ علمونه او تجربې په عمل کې پیاده کړۍ.
“خبرې دې واقعاً سمې او هیله بښونکې دي، خو آیا زموږ دولت واقعاً دا ظرفیت یا اراده لري چې دا ډول شرایط برابر کړي؟ تر هغو چې ناامني، فساد او بې‌کاري وي، څنګه کېدای شي له ځوانانو تمه وشي چې بېرته راستانه شي یا دلته پاتې شي؟”