تاند (چهارشنبه، د سلواغې/ دلوې ۱۷مه) د ازبکستان رسنیو راپور ورکړی چې د افغانستان د پخواني پوځ اووه بلاک هاوک څرخکې، چې ازبکستان ته وړل شوي وې، امریکا ته انتقال شوي دي.
په راپور کې ویل شوي، پنتاګون دا هیلیکوپترونه د کارولو لپاره مناسب بللي او امریکا ته یې لېږدولي دي.
د ازبکستاني رسنیو د معلوماتو له مخې، ۲۲ نظامي الوتکې او ۲۴ څرخکې د افغانستان ل پخواني پوځ څخه ازبکستان ته وړل شوې وې، چې له هغو څخه ۷ هیلیکوپترونه امریکا ته انتقال شوي دي.
د امریکا سفیر: دا الوتکې د افغانانو نه وې!
د سنبلې په میاشت کې د امریکا سفیر جناتان هنیک ویلي و چې د یوې نوې هوکړې له مخې، ۴۶ نظامي الوتکې او څرخکې به د ازبکستان د حکومت په واک کې پاتې شي.
هغه زیاته کړه:
“دا وسایل هیڅکله د افغانانو نه وو، بلکې د امریکا ملکیت وو. د افغانستان پوځ یوازې ترې ګټه اخیسته، خو موږ یې اصلي مالک وو.”
د ازبکستان د چارواکو څرګندونې:
د ازبکستان چارواکو د ۲۰۲۱ د اګست په ۱۵مه اعلان وکړ، چې ۲۲ نظامي الوتکې او ۲۴ هیلیکوپترونه د افغانستان له هوايي ځواک څخه د دوی فضا ته داخل شوي وو.
پخواني افغان ولسمشر اشرف غني هم له خپلو نږدې همکارانو سره د درې نظامي څرخکو په وسیله ازبکستان ته ووت او وروسته متحده عربي اماراتو ته لاړ.
د طالبانو غبرګون:
د طالبانو د دفاع وزارت ویلي:
“امریکا نهشي کولای د افغانستان د خلکو مال ضبط یا مصادره کړي، او له ازبکستان څخه یې غوښتي چې د افغانستان هوايي ځواک الوتکې بېرته وروسپاري.”
د طالبانو دفاع وزیر محمد یعقوب تېر کال په کابل کې په یوه غونډه کې وویل:
“طالبان به هېڅکله اجازه ورنه کړي چې دا الوتکې د افغانستان شمالي ګاونډیان ضبط کړي یا ورڅخه کار واخلي.”
د طالبانو له واک ته رسیدو په افغانستان کې د یوه مشروع دولت، چې نړیوال یې رسمیت وپېژني، د نه جوړېدو له کبله ګومان نه کېږي چې د افغانستان د ملي اردو الوتکې یا په امرکیا او سویس کې د افغانستان کنګل شوې پیسې دې افغانستان ته بېرته ورکړل شي.
په تېرو څه باندې درې نیمو کلونو کې طالبانو د مشروعیت د ترلاسه کولو او په نړۍ کې د خپل حکومت د منلو لور ته نه یوازې هیڅ پرمختګ نه دی کړی بلکې ورځ تر بلې یې خپل حکومت او په مجموع کې ټول افغانستان منزوي کړی دی.
په واشنګټن کې د ازبکستان په سفارت کې غونډه:
په واشنګټن کې د ازبکستان د وسلهوالو ځواکونو د ۳۳مې کلیزې په مناسبت د ازبکستان په سفارت کې یوه غونډه وشوه، چې دواړو هېوادونو د دفاعي او امنیتي همکارۍ پر پراخولو، په ځانګړي ډول په افغانستان کې د ثبات پر ساتلو ټینګار وکړ.
د ازبکستان سفیر فورکات سیدیکوف وویل چې تاشکند چمتو دی چې له واشنګټن سره په ټولو برخو کې همکاري پراخه کړي. هغه زیاته کړه، د ازبکستان حکومت د دواړو هېوادونو د امنیتي ادارو او وسلهوالو ځواکونو ترمنځ همکارۍ ته ډېر ارزښت ورکوي.