تاند (یکشنبه، د وري/ حمل ۲۴ مه) د ایران یوه جګپوړي پلاوي افغانستان ته سفر کړی، چې د دواړو هېوادونو تر منځ د ترانسپورتي زیربناوو د پراختیا لارې چارې وڅېړي.
د ایراني رسنیو د راپور له مخې، د پلاوي تر ټولو مهم تمرکز د “خواف-هرات” د ریللارې پراختیا او د ترانزیتي ستونزو هوارولو ته دی.
د ایران د ترانسپورت او ښاري پراختیا وزارت د معلوماتو له مخې، دا پلاوی چې د یاد وزارت، د بهرنیو چارو وزارت د اقتصادي چارو ریاست، او د جنوبي خراسان ولایت جګپوړي چارواکي پکې شامل دي، افغانستان ته راغلی څو د ترانزیتي ظرفیت وارزوي، اقتصادي همکاریو ته وده ورکړي، او د افغانستان د بیارغونې او کور جوړونې په پروژو کې د خصوصي سکتور د ونډې لپاره زمینه برابره کړي.
په اجنډا کې مهم ټکی د خواف–هرات د ریلګاډي کرښې او د “ماهيرود – فراه” د لارې پراخېدل دي. دا ریللاره، چې د ایران ختیځ د افغانستان له لوېدیځ سره نښلوي، له ډېرې مودې راهیسې د سیمې د سوداګرۍ او ازادو اوبو ته د افغانستان د لاسرسي لپاره حیاتي دهلیز بلل کېږي.
د ایران د ترانسپورت وزارت د پلان او سرچینو د مدیریت مرستیال، سید عبدالله ارجایي ویلي، حکومت غواړي، خپل کالنی ملي ترانزیتي ظرفیت ۴۰ میلیون ټنو ته لوړ کړي.
نوموړي زیاته کړه:
«دا هدف به هغه وخت ترلاسه شي، چې له ګاونډیو هېوادونو سره اړیکې پیاوړې کړو او ختیځ-لوېدیځ او شمال-جنوب دهلیزونه بشپړ کړو.»
ارجایي ټینګار وکړ چې افغانستان ته د اروپايي بازارونو او ازادو اوبو د لاسرسي ستراتیژیکه اړتیا ایران ته دا فرصت ورکوي، چې خپل ترانزیتي عواید لوړ کړي او د سیمې د سوداګرۍ د یوه مهم مرکز په توګه ځان مطرح کړي.
یاد پلاوي دا هم ارزولي، چې څنګه کولی شي ایراني خصوصي شرکتونه د افغانستان له جګړې وروسته بیارغونه کې فعاله ونډه واخلي. په خبرو کې د ساختماني توکو د صادراتو، د تخنیکي تجربو د انتقال، او د افغانستان په بېلابېلو برخو کې د کورونو جوړولو په پروژو کې د ایراني شرکتونو د ونډې د زیاتولو پر لارو چارو بحث وشو.
ارجایي څرګنده کړه، چې ایران هڅه کوي خپلو خصوصي شرکتونو ته داسې شرایط برابر کړي، چې د افغانستان د بیارغونې په هڅو، په ځانګړې ډول د ترانسپورتي زیربناوو او کور جوړونې په برخو کې، فعاله برخه واخلي.
دا سفر په داسې حال کې کېږي، چې په سیمه کې د اقتصادي یووالي او پر محدودو پولو د افغانستان د انحصار د کمولو هڅې روانې دي. تمه ده، چې د خواف-هرات د ریلګاډي بشپړ فعالیت به افغانستان د ایران د چابهار او بندرعباس له بندرونو سره ونښلوي، او نړیوالو بازارونو ته د افغانستان د لاسرسي لپاره به یو بدلون راوستونکی رول ولوبوي.