تاند ( پنجشنبه، د دلوې ۱۶) نن له مرګوني ناروغۍ «سرطان» سره د مبارزې نړیواله ورځ ده، په همدې تړاو د عامې روغتیا وزارت مالومات ښیې، په افغانستان کې د۲۰۲۰کال پرمهال ۲۳زره کسان د سرطان په ناروغۍ اخته شوي، چې له دې څخه ۱۶زره ناروغان مړه شوي دي.
د دغه وزارت د معلوماتو له مخې، په افغانستان کې د سرطان مرګوني ناروغي د نارينهوو په پرتله په ښځو کې زیاته لیدل شوې، چې د ۲۳زره کسانو له ډلې ۱۰زره یې نارینه او پاتې ۱۳زره نور یې ښځینه دي.
همداراز د روغتیا نړیوال سازمان خبر ورکړی، چې په نړۍ کې په تي (سينې) سرطان د اخته کسانو شمېر ۲.۳میلیون کسانو ته رسېدلی، چې د مرۍ سرطان په پرتله زیاتوالی ښیي.
د سرچېنې په وینا، د تي سرطان ډېری ناروغان ښځې دي او عمده لامل یې په ښځینه وو کې د زیات وزن درلودل ښودل شوي دي.
د عامې روغتیا وزارت ویاند مرستیال میرویس عليیزی د یادو مالوماتو په تایید سره وايي، په افغانستان کې د تي، مرۍ، ځيګر، سږو، معدې، کولمو، خولې، وینې، رحم سرطانونه زیات دي.
د عامې روغتیا وزارت په وینا، افغانستان کې د سرطان د تشخیص درې مرکزونه شته، چې په کابل، هرات او بلخ ولایتونو کې فعالیت کوي.
په داسې حال کې چې د افغانستان په هر یو میلیون وګړو کې ۱۰۰۰کسان په سرطان ناروغۍ اخته کیږي او له ډلې یې کابو ۵۰۰ناروغان خپل ژوند له لاسه ورکوي.
دعامې روغتیا وزارت او د سرطان ناروغۍ متخصصین وايي، له دې مرګوني ناروغۍ څخه د ژوغونۍ یوازېنۍ لار عامه پوهاوی دی او د ناروغۍ په لومړی پړاو کې درملنه پیلول دي، خو په افغانستان کې ډېر کم ناروغان د ناروغۍ په لومړي پړاو کې ډاکتر ته مراجعه کوي.
د شته راپورونو له مخې په ۲۰۲۰کال کې په ټوله نړۍ کې ۱۹.۳ میلیون کسان د سرطان په ناروغۍ اخته شوي دي.