تاند『شنبه د زمري ـ اسد ۱۸مه』د پاکستان بهرنیو چارو وزارت ویلي، پاکستان له طالبانو سره په رسمي ډول ډیپلوماټیکې اړیکې د سفیر کچې ته لوړې کړې.
د پاکستان بهرنیو چارو وزارت دغه اقدام د کابل او اسلام اباد ترمنځ د دوه اړخیزو اړیکو عادي کولو برخه کې مهم بللی.
پاکستاني اکسپرس ټریبیون ورځپاڼې نن شنبه د پاکستان بهرنیو چارو وزارت ویاند شفقت علي خان له قوله ویلي، د دواړو هېوادو شارژدافیرانو د دوه اړخیزې هوکړې له مخې د سفیر مقام ته ارتقا وکړه.
د معمول په څېر سفیران باید خپل باور لیک د کوربه هېواد ولسمشر ته وړاندې کړي، خو د پاکستان بهرنیو چارو وزارت ویلي، داسې تشریفاتو ته اړتیا نشته.
د نظر خاوندان بیا دا اقدام د اړیکو د غوره پرمخ وړلو لپاره ګټور بولي خو باور نه لري، چې پاکستان دې طالبانو او افغانانو ته په درنه سترګه وګوري.
دوی وایي پاکستان تل له افغانستان سره غولوونکی چلند کړی او خپلې ژمنې یې ماتې کړي دي.
کارپوهان وایي هیله لري چې پاکستان به راتلونکي کې په ځانګړي ډول د کډوالو او سرحدي کرښو نه د فشار په ډول کار نه اخلي او د کډوالو د ایستلو تازه پرېکړه به هم د انساني او اسلامي اصولو له مخې عملي کړي.
ولې چین تل د افغانستان پر وړاندې د پاکستان ملاتړ کوي
د افغانستان پر وړاندې د پاکستان لپاره د چین ملاتړ څو اړخیز دی، چې د ستراتیژیکو ګټو او تاریخي اړیکو څخه سرچینه اخلي. پاکستان د چین د بیلټ اینډ روډ نوښت کې یو مهم ملګری و، په ځانګړې توګه د چین-پاکستان اقتصادي دهلیز (CPEC) له لارې، چې چین ته یې عربي سمندر ته لاسرسی برابروي. دا اقتصادي ملګرتیا د چین د ملاتړ یو لوی محرک دی. سربیره پردې، چین پاکستان ته په خپلو سیمه ایزو امنیتي محاسبو کې د یو مهم متحد په توګه ګوري، په ځانګړې توګه په افغانستان کې د ترهګرۍ او بې ثباتۍ په اړه اندیښنو په اړه. پداسې حال کې چې چین هم د افغانستان سره ښکیل دی، په ځانګړې توګه د طالبانو سره، د پاکستان سره یې اړیکې ډیرې ټینګې او ستراتیژیکې دي.
دلته یو ډیر تفصیلي تحلیل دی:
ستراتیژیک سمون:
پاکستان په دوامداره توګه د چین لپاره نږدې ملګری و، چې ستراتیژیک ژوروالی او د هند سره د مقابلې وزن وړاندې کوي، چې یو لوی سیمه ایز سیال دی. چین په نړیوالو فورمونو کې د پاکستان ملاتړ او په سیمه ایز ثبات کې د هغې رول ته ارزښت ورکوي.
اقتصادي ملګرتیا:
د چین-پاکستان اقتصادي دهلیز (CPEC) د چین د بیلټ اینډ روډ نوښت یوه مخکښه پروژه ده، چې لویدیځ چین د پاکستان له لارې د عربي سمندر سره نښلوي. دا پروژه د چین لپاره خورا اقتصادي او ستراتیژیک اهمیت لري، چې له پاکستان سره اړیکې نورې هم پیاوړې کوي.
امنیتي اندیښنې:
چین په افغانستان کې د بې ثباتۍ د پاکستان او نورو سیمو ته د خپریدو احتمال په اړه اندیښمن دی، چې د دوی خپل امنیتي ګټې اغیزمنوي. د دې امنیتي ننګونو په اداره کولو کې د پاکستان همکاري د چین لپاره خورا مهمه ده.
تاریخي اړیکې:
د چین او پاکستان ترمنځ “ټول موسمي ملګرتیا” ژورې ریښې لري، چې دواړه هیوادونه په مختلفو مسلو کې د ملاتړ لپاره په یو بل تکیه کوي.
مختلفې ګټې:
پداسې حال کې چې چین هم له افغانستان سره ښکیل دی، په ځانګړې توګه د طالبانو له واکمنۍ راهیسې، د پورته ذکر شویو عواملو له امله له پاکستان سره یې اړیکې ډیرې ټینګې او لومړیتوب لري. چین هم هڅه کوي چې د پاکستان او افغانستان ترمنځ د اړیکو د ښه کولو لپاره خپل نفوذ وکاروي.