مبارزمحمد ځدراڼ
په افغانستان کې همېشه زیات شمېرخلک په خپلو ادارو کې له بعض، کینې، تخریب، دسیسې جوړولو او ډول، ډول کیسو سر ټکوي، وایي ترڅنګ یې داسې خلک وي چې د دوی شتون او وړتیا نشي زغملی، پر وړاندې یې دسیسې جوړیږي او تخریب یې کوي نو د داسې وضعیت سره چې تاسو مخامخ یاست، په کار ده چې په هوښیارۍ، مسلکیتوب او د هغو خلکو په مقابل کې خپل موقف قوي او متوازن وساتئ. داسې کړنې او سیاستونه، که په سمه توګه ترسره شي، کولی شي تاسو ته د همکارانو احترام جلب کړي او په همدې وخت کې د ستونزو حلولو لپاره مؤثر واقع شي. په لاندې توګه ځینې لارې چارې وړاندې کوم چې کولی شي تاسو سره مرسته وکړي:
۱. خپل ځان ته د باور لرل
- د ځان باور او خپل ارزښت نه یوازې تاسو ته د داخلي قوت احساس درکوي، بلکه نورو ته هم دا پیغام ورکوي چې تاسو خپله دنده په ښه توګه ترسره کولی شئ.
- د سازمان/ادارې د چارو په اړه د خپلو وړتیاوو او مهارتونو پر بنسټ خپله نظریه وړاندې کړئ.
مثال: که څوک هڅه کوي چې ستاسو د کارونو ارزښت لږ کړي یا د نورو همکارانو په وړاندې خپل ځان لوړ کړي، تاسو کولی شئ په غیر مستقیم ډول خپلې وړتیاوې او لاسته راوړنې په مینه او احترام سره څرګندې کړئ، پرته له دې چې د هغوی سره مستقیمه مقابله وکړئ.
۲. د اړیکو جوړول او د اعتماد فضا رامنځته کول
- په دې ډول شرایطو کې اړینه ده چې اړیکې جوړې کړئ او د همکارانو سره یو مثبت او پر بنسټواله اړیکه وساتئ.
- هڅه وکړئ چې له هغو کسانو سره په ځانګړو غونډو او خبرو اترو کې، د دوی نظریات او فکرونه وپېژنئ. دا به د اعتماد فضا رامنځته کړي او دوی به پوه شي چې تاسو د ډلې لپاره یو مهم غړی یاست.
- په دې ډول، تاسو کولای شئ د دوی سره د همکارۍ فضاء جوړه کړئ او هغه څه چې غواړي ستاسو له لارې بیان کړي، په مؤثره ډول ومینځئ.
۳. د مثبت سیاست استعمال
- پوښتنې کول او همکاري ښودل: د هغوی نظرونه او کړنې په ښکاره توګه رد نه کړئ، بلکه د هغوی وړاندیزونه د خپلې نظریې سره یوځای کړئ او همکاري ورسره په مثبت ډول وښایئ.
- د ګټو موندنه: د هغوی هڅې د خپل ګټور مقصد لپاره وکاروئ. په همدې توګه، تاسو کولی شئ چې د هغوی د پرمختګ او ملاتړ لپاره په پټو لارو کې کار واخلئ.
- کله چې څوک ستاسو په اړه منفي یا بې ځایه خبرې کوي، په مستقیمه توګه غبرګون مه ښکاره کوئ. بدو خبرو ته ځواب ورکړئ، خو په کامل ادب او مسلکیتوب.
۴. د موقف ټینګول او پراخه لید لرل
- کله چې تاسو خپلې دندې په سمه توګه ترسره کړئ او خپل هدف ته پام وکړئ، دا به د نورو له خوا ستاسو احترام زیات کړي.
- که تاسو پوهېږئ چې څه غواړي او څنګه یې ترلاسه کړئ، ستاسو د هرې کړنې ارزښت به زیات شي.
- د دې ډول ټینګار سره، که څوک کوښښ کوي چې خپل موقف ډیر پراخه کړي، تاسو کولی شئ هغوی ته خپل حدود وښایئ، پرته له دې چې د هغوی سره په مخامخ ټکر کې راشئ.
۵. د منفي خلکو سره په مستقیمه توګه نه ښکیل کېدل
- که څوک ستاسې پر وړاندې تخریبانه او ناوړه چلند ترسره کوي، د دوی چلند ته ځواب مه ورکوئ. بلکه د مثبتو خلکو سره اړیکه جوړې کړئ او خپله هڅه وکړئ چې د ادارې اهدافو ته ژمن پاتې شئ.
- په داسې شرایطو کې، مهمه ده چې د خپلو اصولو، د ادارې موخو او خپلو مسلکي وړتیاوو ته وفادار پاتې شئ.
۶. د نورو همکارانو ملاتړ او مشورې ترلاسه کول
- هڅه وکړئ چې له هغو کسانو سره اړیکه ونیسئ چې ستاسو په څیر مثبت فکر لري او غواړي د ادارې لپاره یو ځای کار وکړي.
- د هغو کسانو د ملاتړ او مشورو ترلاسه کول چې د دې وضعیت په اړه پراخې تجربې لري، کولی شي تاسو ته د دې ډول چلندونو د سمبالولو لپاره لارښوونې او ټکي ورکړي.
۷. د لوړ مدیریت سره شفافې اړیکې
- که تاسو احساس کوئ چې ځینې کړنې یا چلندونه د ادارې د اهدافو سره په ټکر کې دي، د لوړ مدیریت سره د شفافې اړیکې په جوړولو کې تګلارې اختیار کړئ.
- پرله پسې او دقیق راپور ورکول او د ستونزو په اړه د هغوی سره مستقیمې خبرې کول، د تاسو د موقف ټینګولو لپاره ګټور تمامېږي.
۸. د پروفیشنل چلند ساتل
- که څه هم داسې کسان ممکن هڅه وکړي چې خپل ځان لوړ کړي، خو په هر حالت کې د مسلکیتوب ساتل او د نورو احترام کول ډېر مهم دي.
- د اعتماد جوړول، د کاري پلانونو سره سم عمل کول، او د اهدافو په لور ثابت قدم پاتې کېدل، ستاسو سره مرسته کوي چې په ټولیزه توګه د ادارې په اړه مثبت انځور وړاندې کړئ.
۹. د لابراتور سیاست سره محتاط اوسئ
- که څوک غواړي د پټو خبرو یا بدو سیاستونو په مرسته خپل موقف پیاوړی کړي، تاسو باید د بې ځایه خبرو څخه ځان لېرې کړئ. یوازې هغه کړنې او خبرې ته پام وکړئ چې د ادارې اهدافو سره تړاو لري.
- د هر ډول بدبینۍ یا ناوړه چلند سره باید محتاط اوسئ، ځکه چې دا ډول کړنې کولی شي ستاسو ځوابونو ته هم منفي اغېزې ولري.
۱۰. ښه اورېدونکی اوسئ
- د هغو کسانو د خبرو ته چې غواړي خپلې فکری او مسلکي وړتیاوې وښایي، غوږ ونیسئ. د هغوی نظرونه واورئ، خو خپله نظریه هم په شفافه او مؤثره توګه وړاندې کړئ.
- د دې ډول چلند سره تاسو د اړیکو پل جوړوئ او هڅه وکړئ چې د ټولې ډلې یوه برخه شئ.
پایله:
د دې ډول سیاست لپاره اړینه ده چې د مسلکیتوب سره خپل هدف ته وفادار پاتې شئ. خپل موقف ټینګ ساتئ، په مثبت سیاست باندې تمرکز وکړئ او د خپلو همکارانو سره د همغږۍ او همکارۍ فضا رامنځته کړئ. پرته له دې چې د منفي خلکو سره ټکر وکړئ، یوازې د خپلو وړتیاوو او کارونو له لارې هغوی ته یوه ښکاره پیغام ورکوئ.
مبارز محمد ځدراڼ
یادونه: پورتنۍ لیکنه کې د ښه تحلیل او نظر څرګندولو په خاطر له انټرنېټ څخه هم استفاده شوې ده.