نوشته: غوث جانباز
ضمیر کابولوف، نماینده خاص رئیس جمهور روسیه برای افغانستان، به تاریخ ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳ در گفتگوی با خبرنگار آژانس رسمی روسیه “تاس” به مسایل ذیل مرتبط به افغانستان تماس گرفت:
۱. “احتمال آن می رود که یک نشست بین المللی تازه ای نمایندگان خاص برای افغانستان تحت مدیریت آنتونیو گوتیرش، منشی عمومی سازمان ملل متحد در آینده قابل پیش بینی برگزار گردد.”
آقای کابلوف در ادامه افزود: ” یک سلسله «چیزها» در سطح وسیع بین المللی جمع شده که باید روی آن بحث شود.
ما و همکاران منطقه‌ای ما به یاد داریم که گوتیرش، در نظر داشت تا نمایندگان خاص را مجددا به ترتیب که قبلاً طی بهار سال جاری در دوحه [قطر]، اتفاق افتاد گرد هم جمع نماید. در گردهمائی بهار نمایندگان خاص کشور ها روی گزارشی که توسط هماهنگ کننده ویژه او ترتیب شده بود ابراز نظر نمودند.».
هرگاه سخنان آقای کابولوف را از زبان دیپلوماتیک به زبان عادی برگردانیم، می توانیم استنباط نمائیم که او و عده ای از همکارانش در منطقه مایلند یک مجلس دیگر “معمول الحال” را با پیامد های غیر الزامی راجع به افغانستان برگزار نمایند.
طوریکه دیده می شود نمایندگان خاص در حال حاضر نتوانسته اند بر سر آجندا، مکان و زمان نشست احتمالی آینده به توافق برسند، ظاهراً “همکاران منطقه ای” را تصمیم بر آن شده تا به طور مستقیم به سرمنشی سازمان ملل متحد مراجعه شود که او خودش امور عمومی سازمان دهی نشست آینده راجع به افغانستان، به شمول ترتیب آجندا، زمان و مکان برگزاری آنرا مانند جلسه اخیر در دوحه* به عهده گیرد.
به گفته کابولوف، گوتیرش خود “وعده برگزاری این نشست را داده است.”
۲. به گفته ضمیر کابولوف، «…گزارشی در مورد افغانستان قرار معلومات ارائه شده و میان نمایندگان خاص تکثیر گردیده است. ما اکنون باید آنرا با دقت مطالعه نمائیم زیرا او [گوتیرش] گفته که پس از مطالعه این گزارش توسط همه طرف ها، مایل است یک بار دیگر در مکانی گردهم آیند تا در باره محتوای آن تبادل نظر صورت بگیرد»
۳. آقای کابولوف، حین اظهار نظر در مورد گردهمائی احتمالی آینده تحت مدیریت سازمان ملل متحد به نوعی از فارمت “چهار کشور” یاد آوری می نماید. به احتمال زیاد او به فارمت معروف “Troika Plus” (روسیه، ایالات متحده امریکا، چین و پاکستان) اشاره دارد. اگر حافظه ام درست کار کند، پس از “خروج” ایالات متحده امریکا از این فارمت، ترکیب مذکور دیگر فعالیت نداشته است.
۴. آقای کابولوف در رابطه به رسمیت شناختن (De-Jure) رژیم طالبان، در حالیکه از به رسمیت شناختن (De -Facto) طالبان از طرف مسکو به سختی می توان انکار نمود، گفت: ” نخیر، هیچ پیشرفتی در این زمینه وجود ندارد، من بارها در این مورد در سطوح مختلف ابراز نظر نموده ام.”
در عین حال،دضمیر کابولوف که تصدی دیپارتمنت دوم آسیائی وزارت خارجه روسیه را نیز به عهده دارد مشخص نمی سازد که آیا تقاضا های های مسکو از طالبان مثل سابق باقی مانده اند یا با توجه به آخرین اظهارات تند مقامات امنیتی روسیه، برخی از اعضای سازمان پیمان امنیت دسته جمعی CSTO در رابطه با طالبان، و همچنین دعوت های مداوم نمایندگان مخالف و ضد طالبان به مسکو برای شرکت در گردهمائی های که توسط محافل سیاسی مختلف روسیه برگزار می شود، آیا خواسته های مسکو تغییر نموده و سختگیرتر شده است؟
* کنفرانس دوحه راجع به افغانستان به ابتکار آنتونیو گوتیرش منشی عمومی سازمان ملل متحد از تاریخ اول تا دوم می سال ۲۰۲۳ با حضور نمایندگان خاص روسیه، برتانیه، آلمان، هند، اندونیزیا، ایران، قزاقستان، قطر، قرغزستان، چین، ناروی، امارات متحده عربی، پاکستان، عربستان سعودی، ایالات متحده امریکا، تاجکستان، ترکمنستان، ترکیه، ازبیکستان، فرانسه، جاپان و همچنین اتحادیه اروپا و سازمان همکاری اسلامی برگزار شده بود.