تاند:( جمعه، د عقرب اوومه)‏ د افغانستان په اړه د امریکا د استخباراتي ادارو د ترسره شويو وړاندوينو د ناسم ثابتيدو راپور دقيق شو.
وال سټريت ژورنال په يوه تازه راپور کې ويلي، چې د امریکا سي آی اې یا مرکزي استخباراتي ادارې، ډیفنس انټلجنس، د ملي استخباراتو ریاست او د بهرنیو چارو وزارت د استخباراتو ادارې د افغانستان د حکومت د پرزېدو په اړه د هغه څه خلاف وړاندوینه کړې وه، چې پېښ شول.
وال ستریټ ژورنال ورځپاڼې، د دغو ادارو استخباراتي معلومات ترلاسه کړي او پر اساس یې وايي چې د طالبانو د واکمنېدو په اړه د امریکا د استخباراتي ادارو محاسبې ناسمې وې.
د متحدو ایالتونو د استخباراتي ادارو په جامع راپورونو کې د طالبانو له لوري د کابل ښار د چټک نیولو اټکل نه و شوی.
وال ستریټ ژورنال وايي،  د امریکا د څلورو کلیدي استخباراتي ادارو د نژدې ۲۴ راپورونو مواد یې ترلاسه کړي چې په اکثرو کې وړاندوینه شوې چې طالبان به کابل ونیسي، خو هیڅ یوه دا اټکل نه و کړی چې دا کار به په داسې حال کې چې امریکايي پوځیان لا هلته موجود ول، د اګست په نیمايي کې کېږي.
وال ستنریټ ژورنال د مثال په توګه یادونه کوي، صرف یوه میاشت وروسته له دې چې ولسمشر جو بایډن له افغانستانه د خپلو پوځیانو د ایستلو پلان اعلان کړ، سي آی اې یو راپور خپور کړ، او اټکل یې وکړ چې د افغانستان د ولسمشر اشرف غني حکومت به د کال تر پایه سقوط وکړي.
د ورځپاڼې پر اساس، د اشرف غني د حکومت د سقوط په اړه په ټولو وړاندوینو کې ویل شوي وو چې د امریکايي پوځیانو له وتلو وروسته به دا پېښه کېږي.
د امریکا بله استخباراتي اداره ډیفنس انټلجنس، چې په پینتاګون پورې تړاو لري، تر سي آی اې هم خوشبینه وه. دې ادارې په جون میاشت کې ویلي و چې طالبان به په راتلونکو ۱۲ میاشتو کې د کابل د نیولو هڅې پیل کړي.
تر دې یوه میاشت وړاندې دې ادارې ویلي و چې افغان امنیتي ځواکونه به کابل په کنټرول کې ولري او طالبان به د نورو سمیو په نیولو تمرکز وکړي.
وال ستریټ ژورنال ورځپاڼه او همداراز فوربس مجله وايي چې د دغو راپورونو په اړه یې د امریکا له استبخاراتي ادارو څخه د تبصرې غوښتنه وکړه خو حاضرې نه شوې چې څه ووايي.
دا راپور په داسې حال کې خپرېږي چې د افغانستان لپاره د امریکا د سولې پخواني استازي زلمي خلیلزاد د چهارشنبې په ورځ په یوه انلاین بحث کې د افغانستان پخوانی ولسمشر او نورو سیاستوال د کابل د پرزېدو په خاطر ملامت کړل.
د ښاغلي خلیلزاد په وینا، د ولسمشر غني “ستره محاسبي تیروتنه” دا وه چې هغه باور نه درلود چې امریکا دې له داسې یوې سیمې ووځي‌ چې د هغه په وینا د امریکا پوځیانو او استخباراتو ته د چین، روسیې، ایران او پاکستان په شان مهمو ستراتیژیکو هیوادونو ته نژدې ده.
خلیلزاد په دې بحث کې وویل: “ما هڅه وکړه چې نوموړی وهڅوم چې ولسمشر ټرمپ ډیر جدي دی خو ولسمشر غني ویل چې د امریکا استخباراتو او پوځ د دې خلاف نور څه ورته وايي.
د خلیلزاد دا څرګندونې د افغانستان د پخواني لومړي مرستیال ولسمشر امرالله صالح له توند غبرګون سره مخامخ شوې. صالح په خپله ټویټرپاڼه کې وکښل چې خلیلزاد هڅه کوي د ماتې پړه پر نورو واچوي او لا هم د افغانانو پر ټپونو مالګه شیندي.
خو د امریکا د وال ستریټ ژورنال پر اساس د امریکا د استخباراتي ادارو نوي ترلاسه شوي معلومات ښيي چې امریکا د طالبانو له لوري د کابل ناببره نیولو ته سمه تیاري نه وه نیولې.
راپور وايي، د کابل له سقوطه وروسته د امریکا جګپوړو جنرالانو او دفاع وزیر لوید اسټن له ولسمشر بایډن څخه وغوښتل چې له افغانستانه د ټولو ځواکونو د ایستلو پر پرېکړه له سره غور وکړي. وال ستریټ ژورنال وايي چې بایډن ته خبرداری ورکړل شوی و چې د ټولو ځواکونو د ایستلو په صورت کې د ثبات تضمین نه شته او ځینو سلاکارانو ولسمشر بایډن هڅولی و چې په افغانستان کې پوځي حضور ته دوام ورکړي.
خو ولسمشر بایډن دا غوښتنې رد کړې.
په امريکا کې د افغانستان د جمهوري نظام ناڅاپي سقوط، چې طالبانو سره د دوحې تړون یې یو اساسي علت ګڼل کېږي، له سختو نيوکو سره مخ شوی دی.
يو شمېر امريکايي سناتورانو خو په دې اړه د جدي پلټنو ټینګار کړی او د عاملينو مجازات یې اړین ګڼلی.