ژباړن او راټولوونکی: احسان الله ژمن
CSF (Cerebrospinal Fluid) یوه بې رنګه مایع ده، پروټین نه لري، د Choroid plexus په مرسته تولیدېږي.
(Choroid plexus یو ترشحي اپیتیلیم دی، د دماغ په بطیناتو کي وي).
د CSF دندي
Buoyancy (د آب بازۍ ځانګړتیا)
دماغ په زیاته کچه شحمي مواد لري، ځکه یې د جاذبې قدرت هم له CSF څخه زیات دی. ددې توپیر پر اساس دماغ په CSF مایع کي آب بازي کوي.
د آب بازۍ ګټه داده، چي د دماغ ټول حجم په مساوي ډول تقسمېږي او نه پرېږدي چي دماغي نسجونه یو په بل کي تراکم وکړي او یا د جمجمې (د سر کاسې) په هډوکو پسې وصل سي.
که چېري د CSF مایع نه وي، په تر تیب سره دماغي نسجونه او رګونه تراکم کوي، په دماغ کي د ویني جریان له منځه ځي او په پایله کي ischemia (د ویني نشتون) را منځته کېږي.
Shock absorption
دماغ له ټولو اړخونو څخه د CSF په مرسته د نرمي تکیې (بالښت) په شان چاپېر سوی دی. کله چي سر د شدیدي ضربې سره مخ کېږي نو، دا تکیه دماغ له زیانمن کېدو څخه ساتي.
Volume changes
د شدید فعالیت پر مهال په عصبي حجرو (نیورونو) کي د متابولیزم له کبله متابولایتونه جمع کېږي او حجرې پړسېږي. د CSF مایع دا ذمینه مساعدوي چي عصبي حجرو ته اوبه داخل سي او پدې توګه په مرکزي عصبي سیستم (CNS) کي د حجم د هر ډول بدلون څخه مخنیوی کېږي.
Homeostasis
نوموړې مایع د سر (ککرۍ) په توازن کي رول لري او د بطیناتو څخه اضافي بېکاره مواد بهر وړي.