شنبه, نوومبر 23, 2024
Homeمقالېدرید انګرېزانو په اړه د مجددي خوب| عبدالنافع همت

د انګرېزانو په اړه د مجددي خوب| عبدالنافع همت

د هند مسلمان مبارز مولانا محمد علي جوهر په اردو ژبه د (کابل او ياغستان ياداښتونه) په نوم خپل خاطرات ليکلي دي. دی وايي چي زه د امير حبيب الله خان د حکومت په وخت کي ملګرو کابل ته راواستولم چي په دربار کي د انګرېزانو ضد خلک تشخيص او بيا د دوی په مرسته امير حبيب الله خان د انګرېزانو پر ضد جهاد ته وهڅوم.

زه ظاهرا په حبيبیه لیسه کي استاد وم، خو اصلي هدف مي د انګرېرانو پر ضد مبارزه وه. په دربار کي مي لومړی علامه محمود طرزي پيدا کړ، هغه له انګرېزانو څخه ډېره کرکه کوله او خپلواک افغانستان يې غوښت. د ده په مرسته مي له امير حبيب الله خان سره وليدل. په هند کي مو موقت حکومت جوړ کړ، د موقت حکومت هيئت کابل ته راغی او له امير سره يې وليدل. امير ته مو وويل چي اوس تاسي ته انګرېزان دمياشتي شل لکه کالداري درکوي، خو که تاسي د انګرېزانو پر ضد جهاد اعلان کړئ، نو د لوی هند ټول مسلمانان ستاسي سره بيعت کوي، د مسلمانانو تر څنګ غير مسلمانان هم ستاسي اطاعت کوي، تاسي کولای سئ چي په لږ وخت کي انګرېزان له سيمي څخه وشړئ، په دې ډول به بيرته تاريخي افغانستان جوړ سي. بيا که هيڅ هم نه وي که يوازي د پنجاب، سند او کشمير عشر راټول کړئ، نو په مياشت کي تر سل لکه کالدارو ډېري پيسې کېږي. موږ موقت حکومت په هند کي د مستقل حکومت لپاره نه دی جوړ کړی، دا حکومت په حقيقت کي د جهاد د رهبرۍ جبهه ده.

امير حبيب الله خان که څه هم له اسلام، جهاد او افغانستان له خپلواکۍ سره مينه نه درلوده، خو څرنګه چي ډېر د قدرت تږی و، نو د خليفه او امپراتور کېدو له امله يې زموږ غوښتنه په ورين تندي ومنله. پرېکړه وسوه چي یوه اوونۍ وروسته به امير حبيب الله خان د پل خشتي په جومات کي د جمعې لمانځه په خطبه کي د انګرېزانو پر ضد د جهاد او افغانستان استقلال اعلانوي. د ټول افغانستان، په تېره بيا د پښتنو په قبايلي سيمو او هندوستان په هر مسجد کي به د انګرېزانو پر ضد د جهاد فتوا ورکول کېږي، په کوڅو او بازارونو کي به ډولونه وهل کېږي او ځوانان به له انګرېزانو سره د جهاد لپاره راغونډېږي، خو انګرېزانو زموږ مبارزه او پلانونه له نژدې څارله، ځکه هغوی هم په دربار کي ډېر جاسوسان درلودل چي له دې ډلي څخه يو هم د استاد خليل الله خليلي پلار محمد حسین‌ خان مستوفی‌الممالک و. څو ورځي وروسته محمد معصوم مجددي چي په شيخ المشايخ مشهور و له هند څخه کابل ته راغی. د کابل په چنداول کي يې هرکلي ته زرګونه خلک ورغلل چي امير يې هم هرکلي ته ورغی. شيخ المشايخ امير حبيب الله خان ته وويل چي زه خبر سوی یم تاسي له انګرېزانو سره د جهاد اراده لرئ چي دا يو نېک او عظيم کار دی، زه د دې لپاره راغلی يم چي ستاسي سره بيعت وکړم او په جهاد کي برخه واخلم، خو استخاره سنت ده، زه به اول استخاره وکړم او بيا به جهاد کوو. امير حبيب الله خان ورته وويل چي سمه ده. د يادولو وړ ده چي شيخ المشايخ د اوسني حضرت صاحب صبغت الله مجددي پلار و.

سبا شيخ المشايخ دربار ته راغی، ويل ما خوب لیده چي انګرېزان ي�� کال وروسته له هند څخه وزي او تاسي له جهاد پرته د لوی هند امير کېږئ، نو تاسي ولي بې ضرورته مسلمانان مجاهدين شهيدانوئ، زما مشوره دا ده چي اوس جهاد مه کوه، بيا به يې وروسته ګورو. هغه و چي په دې ډول يې امير حبيب الله خان له جهاد څخه منصرف کړ. په دې وخت کي ما ته مولانا عبيدالله سندي په غوږ کي وويل چي زموږ پلان ناکام سو، دا سړی زه پېژنم، انګرېزانو زموږ د تحريک د ځپلو لپاره کابل رااستولی دی، بايد له کابل څخه وتښتو.

په همدې شپه امير حبيب الله خان زموږ څو ملګري ونيول، څوک يې اعدام او څوک يې بنديان کړل. ما ته د شپې محمود طرزي څو عسکر راواستول، ويل ستاسي ژوند په خطر کي دی. دا عسکر مي د دې لپاره درواستول چي تاسي يوه خويندي ځای ته بوزي. ما وزيرستان د ځان لپاره خوندي ځای وباله، هغه و چي په هماغه شپه کي عسکرو له خپلي مېرمني او اولادونو سره وزيرستان ته روان کړم او درې ورځي وروسته وزيرستان ته ورسېدم. په دې ډول زموږ تحريک ناکام سو، خو تر موږ وروسته علامه محمود طرزي د انګرېزانو پر ضد يوه بله جبهه پرانیسته چي د امير حبيب الله خان په وژلو او غازي امان الله خان په پاچا کېدو سره افغانستان خپلواکي واخيسته، خو د افغانستان ځيني برخي او هند بيا هم د انګرېزانو په منګولو کي پاته سو.

شيخ المشايخ وروسته د غازي امان الله خان پر ضد بغاوت هم رهبري کړ او د حبيب الله کلکاني ملاتړ يې وکړ. صبغت الله مجددي چي کله د احمدشاه مسعود ملاتړ وکړ نو هم يې د خپل پلار يادونه وکړه چي د غازي امان الله خان پر ضد يې بغاوت کړی و.

دا کتاب ډېر جالب موضوعات لري چي يوه برخه يې د افغانستان، په تېره بيا قبايلي سيمو په اړه ده. د دې کتاب يوه برخه عبدالمالک همت په پښتو ژباړلې او د ميوند مجلې په څو ګڼو کي پرله پسې چاپ سوې ده، زما په فکر دا کتاب په دې ارزي چي بايد په پښتو وژباړل سي.

6 COMMENTS

  1. شل لکه کالداري

    کالداری خو د پاکستان په نوم روپی دی، پاکستان په هغه وخت کی وجود نه درلود، شاید دغه شل لکه انګریزی یا هندی روپی وی؟

  2. ” شکر خدايہ چہ لہ دى مجددى شيطان نہ د خلاس کړو ”

    You can’t.

    Because he got his privileges to cheat in mesmerize Afghans as a genetic-right inherited from his father and now after his death, will transfer to his elder son and thereafter permanently.

    India wasn’t conquered by force for 200 years. It was conquered using the Indian Cast-System. Mojaddidis and Gailanis are brought in to run a cast-system in Afghanistan by being dubbed as Genetic-Superior than the rest of all native people in Afghanistan combined.

    Anytime there is push for progress in Afghanistan, they are activated to stop it, and Afghanistan history is full of such examples.

  3. اُف، زما مورنۍ زانګو
    ستا تاریخ د څومره ترخو پیازو ډک دی
    ستا د تاریخ هره پاڼه تر لوستلو وروسته په اوښکو لندېږی

  4. معلومات مختصر در مورد خانواده مجددي در افغانستان
    کاپي از ویکپیدیا
    ….
    شخصی بنام صفی الحسین که به یکی از شاخه‌های خاندان مجددی تعلق داشت در سال ۱۸۹۲ در زمان عبدالرحمن خان از سرهند به کابل نقل مکان کرد و در منطقه شوربازار کابل مسکن گزین گردید؛ و بعداً از آنجا به منطقه غرب کابل به منطقه قلعه جواد نقل مکان کرد. مجددی‌ها همواره در حیات سیاسی و مذهبی مردم مداخله نمود و در میان حلقات روحانی افغانستان، مقام اول را اختیار کرد. آن‌ها نفوذ خود را در میان باشندگان مناطق وسیع جنوب، جنوب شرق و شرق کشور گسترش داد. به ویژه کمیت بیشتری از مریدان مجددی را مردمان پشتون، بالخاصه قبایل غلجائی سلیمان خیل تشکیل داده بود. نقش برجسته خانواده مجددی، شرایط را برای ایجاد خویشاوندی با بعضی از خانواده‌های مؤثر افغانی مهیا ساخت. همچنان موجب خویشاوندانی با خاندان شاهی هم گردید و بعضی از دوشیزه گان خاندانی را به ازدواج گرفتند.
    در مدتی که مجددی‌ها در افغانستان مسکن گزین شدند، ملکیت بزرگی را در تصاحب خصوصی خود درآوردند. زمین‌های مزروعی، باغهای پراز میوه، جنگلات، کاخها و عمارات اداری در کابل، پغمان، غزنی، کندهار، گردیز، خوست، لوگر، لغمان،ننگرهار، کنر در ملکیت آن‌ها شامل بود. تنها در حدود سه هزار جریب زمین حاصل خیز را درمنطقه ده سبز کابل در تملک داشتند
    . زمانیکه امیر امان‌الله خان به اجرای برنامه‌های اصلاحات مترقی در کشور آغاز کرد و منافع روحانیون و نظام قرون وسطائی را تحت شعاع قرار داد، حضرات شوربازار و در راس آن ویفضل محمد مجددی تحت نام (دفاع از اسلام) در رهبری نیروهای ضد امان‌الله خان قرار گرفت. امیر امان‌الله ناگزیر شد در سال ۱۹۲۴ فضل مجددی را با خانواده اش بنابر سهم گیری در تحریکات علیه دولت در پکتیا به شهر بمبی تبعید سازد. بازهم در حالیکه در تبعید زیر سلطه انگلیسها قرار داشت، به فعالیت‌های ضد نظام افغانان جوان پرداخت، به ویژه زمانیکه امیر امان‌الله در سفر خارج کشور (دسامبر ۱۹۲۷ الا جون ۱۹۲۸) قرار داشت. امیرامان الله را بنام “کافر” و “ملحد” محکوم نمودند. آن‌ها در خزان سال ۱۹۲۸ آشکارا شورش را براه انداختند. از همینجاه بود که آخرین نمایشنامه افغانستان شروع گردید. در همین زمان گروهی زیرنام “گروپ ویمجدد” که شامل سردارهای متنفذ می‌گردید، روانه پکتیا گردیدند تا مردمان قبایل را تحریک کنند گویا که “سیاست امان الله خان با قوانین شریعت و منافع مردم افغانستان” در تضاد است. آن‌ها را به شورش علیه دولت تحریک نمودند. لیکن قبایل از تحریکات محرکین حمایت نکردند. صادق مجددی و برادرزاده او معصوم مجددی از طرف مردم دستگیر و به محکمه سپرده شدند. دادگاه نظامی همه را به اعدام محکوم کرد. آن‌ها مدت طولانی را در زندان سپری نکردند. در آغاز همان سال زمانیکه حبیب‌الله کلکانی بالای کابل حمله کرد، آن‌ها به امر امیرامان الله از زندان رها گشتند و باقی همدستان شان از زندان فرار کردند.
    صفات عمده مجددی‌ها، همیشه در درک بموقع اوضاع متشنج داخل کشور بود که از آن به حد اعظم به نفع خود استفاده می‌نمودند و در هر شرایط به حیث گرداننده آن نقش بازی می‌کردند. البته نمونه برجسته آن حوادث سال‌های اخیر دههٔ سوم قرن بیست بود که رول مهم اجرا کردند. زمانیکه در جنوری سال ۱۹۲۹ برای سه روز عنایت الله به حیث پادشاه بود، صادق مجددی با عده یی از شخصیتهای با نفوذ نزد حبیب‌الله کلکانی به باغ بالا رفت که او تدارک حمله را بالای ارگ داشت. صادق مجددی در قرآن امضا نمود که بمجرد رسیدن بقدرت، او را به حیث امیر به رسمیت می‌شناسد. در خلال این عمل، هیئت مذکور به قطعات نظامی رفت که احضارات را برای مدافعه کابل گرفته بودند. وی در مذاکره با عساکر آن‌ها را مطلع ساخت که امیر امان‌الله از تخت سلطنت دست کشیده و عساکر باید به خانه‌های خود برگردند، که چنین نمودند. بدین ترتیب سرنوشت زمامدار پیشین قبل از همه فیصله شده بود. همین نقش را مجددی‌های هرات در تسلیم دهی شهر هرات به شورشیان بازی کرد. زمانیکه تاج پادشاهی امیرحبیب‌الله کلکانی در معرض خطر قرار گرفت، خانواده مجددی از وزیر حرب و سفیر پیشین در پاریس سردار نادرخان حمایت کردند. در حالیکه هنوز سردارمحمد نادر شاه در نوار مرزی تحت حمایت بریتانیا مصروف سربازگیری بود تا بالای کابل حمله کند. با این برنامه نورالمشایخ صادق مجددی که در راس خاندان مجددی قرار گرفته بودبا نادرخان پیوست. (فضل محمد مجددی بتاریخ ۱۶ اکتوبر در گذشت). بنابر خدماتی که صادق مجددی انجام داده بود، نادرخان اراضی وسیعی را در قلعه جواد به آن‌ها بخشید؛ و فضل احمد مجددی به حیث وزیر عدلیه تعین شد. (بعد به حیث رئیس سنا وظیفه اجرا کرد). صادق مجددی سفیر مصر مقرر گشت. بالعموم در زمان زمامداری خاندان نادرخان، مجددی‌ها در شورای علمای کشور نقش برجستهٔ داشتند و کرسی‌های مهمی را در کابینه، مجلس سنا، عرصهٔ دیپلماتیک و تحصیلات عالی در تصاحب خود درآوردند. در دهه پنجاه و شصت قرن بیستم، محمد هاشم مجددی به حیث وکیل در مجلس اعیان راه یافت و با موضعگیری ضد کمونیستی خود افتخار می‌کرد. برای سالیان طولانی پروفسور غلام حسن مجددی رئیس فاکولته ادبیات و علوم اجتماعی بود. محمد شعیب و محمد صالح مجددی در وزارت خارجه و سفارت خانه‌های افغانستان اجرای وظیفه نمودند. میاحسین مجددی رئیس مواد خوراکه بود. هم چنان مجددی‌ها طرفداران و پیروان خود را در ارتش، به ویژه در بخش رهبری آن نیز داشتند. کمیت مریدان مجددی تقریباً به پانزده هزار نفر می‌رسید. زمانیکه سردار محمد داود خان در سال ۱۹۵۳ به حیث صدراعظم و بعداً در سال ۱۹۷۳ به حیث رئیس‌جمهور زمام امور را بدست گرفت، ستاره نفوذ خاندان مجددی در سیاست کشور به افول رفت. سردار داود با وجودیکه اعتقادات قوی مذهبی داشت، اما با قشر امتیاز طلب روحانیون، بشمول خانواده مجددی سخت مخاصمت می‌ورزید. آن‌ها را به حیث جاسوسان غرب، حلقات ارتجاعی روحانیون سیاه، می‌پنداشت. زیرا این گروه سیاست داخلی و خارجی سردار داود را پشتیبانی نمی‌کرد و بلکه آشکارا علیه آن موضعگیری می‌نمود و بخصوص در رابطه به روی لچی، گسترش مناسبات با اتحاد شوروی مخالفت می‌نمود و از موجودیت ملاها در ارتش، دفاع می‌کرد. سردار داود به حیث تدابیر متقابله، مرتجع‌ترین و افراطی‌ترین آن‌ها را بزندان انداخت و شورای علمای روحانی را متلاشی ساخت. اعضای خانواده مجددی را ممنوع الخروج از کشور هدایت داد. لیکن حکومات متعاقب آن، فرصت را دوباره مساعد ساختند تا باز مجددی بالای همان “اسپ” سوار و یکه‌تاز میدان شود؛ و سرانجام بار دیگر در حیات سیاسی و اجتماعی کشور فعالانه دخیل شدند. پس از آنکه در سال ۱۹۵۶ فضل عمر مجددی از جهان رخت بست، در راس این خانواده محمد ابراهیم مجددی قرار گرفت. او را بنام ” ضیا المشایخ ” یا شیرپاچا یا صاحب، یاد می‌کردند. در جنوری سال ۱۹۷۹ به امر حفیظ الله امین نخست وزیر افغانستان ابراهیم مجددی با ۲۱ نفر اعضای خانواده اش تیرباران شدند. از آن تاریخ به بعد،صبغت الله مجددی در راس قدرت خانوادگی قرار گرفت

  5. شيخ المشايخ وروسته د غازي امان الله خان پر ضد بغاوت هم رهبري کړ او د حبيب الله کلکاني ملاتړ يې وکړ. صبغت الله مجددي چي کله د احمدشاه مسعود ملاتړ وکړ نو هم يې د خپل پلار يادونه وکړه چي د غازي امان الله خان پر ضد يې بغاوت کړی و.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

- Advertisment -

ادب