تاند (جمعه، د غبرګولي/ جوزا ۲۳ مه) د تهران د سوداګرۍ، صنایعو، کانونو او کرنې د خونې مشر د سه‌شنبې په ورځ وویل چې هېوادونه لکه افغانستان، چین او ترکیه اوس د ایران د غالۍ د صنعت جدي سیالان شوي دي — آن دا چې هغوی مسلکي ایراني غالۍ‌اړونکي ګماري څو ورته غالۍ جوړې کړي. هغه دا کار «د ایران له ولس سره ستره بې‌عدالتي» وبلله.
افغانستان او ترکیه د ایران د غالۍ صنعت نوي سیالان

تهران (د ایران نیوز): د لاسي اوبدل شویو غالیو د ملي ورځې په کنفرانس کې، محمود نجفي عرب وویل: «په تېرو څو لسیزو کې د بندیزونو له امله د ایران اقتصاد سخت زیان لیدلی، چې دا چاره د ایراني غالیو پر صادراتو ژور اغېز کړی دی.»

هغه زیاته کړه: «افغانستان، چین او ترکیه اوس زموږ سیالان شوي دي. له بده مرغه، نړیوالې ټولنې د ایراني غالیو د صادراتو د بندیزونو پر وړاندې چوپه خوله پاتې شوې، او ډول ډول پلمې یې کارولي دي.»

نجفي عرب د ایراني غالۍ اوبدلو تاریخي او کلتوري ارزښت ته په اشاره وویل چې سره له دې چې ډېر دودیز ایراني لاسي صنایع د استادانو د له‌منځه تلو له امله ورک شوي، خو غالۍ‌اوبدل لا هم ژوندی دی او دا د دې صنعت د کلتوري ارزښت څرګندوی دی.

نوموړي د مرحوم ایراني اقتصادپوه میر مصطفی علي‌نسب له قوله وویل: «ایراني غالۍ‌اوبدونکي ډېری وختونه په تیارو، تنګو زېرمونو کې، تر ډېرو سختو شرایطو لاندې کار کوي، خو د دوی ژمنتیا د ژوند رڼا او خوښي ور بښلې ده.»

هغه ټینګار وکړ چې ایراني هنر له خپلو هنرمندانو سره ژوره اړیکه لري، خو غالۍ صنعت لا هم داسې نه دی وده کړې چې یو پیاوړی اقتصادي صنعت شي. «د اقتصاد برخه لا هم غالۍ‌اوبدل هنرمندان نه ګڼي، بلکې یوازې مزدوران بولي، پداسې حال کې چې په هېوادونو لکه جاپان او چین کې هنرمندان لوړ درناوی لري، او فرهنګي صنعتونه بېل، ارزښتناک او پیژندل شوي مقام لري.»

هغه د غالیو د صادراتو د بیا ژوندي کولو غوښتنه وکړه، ویې‌ویل چې داسې هېوادونه لکه امریکا، جاپان او چک جمهوریت په بریالیتوب سره خپل فرهنګي محصولات صادر کړي، چې ارزښتونه یې نړۍ ته وړاندې کوي. «د ایران اقتصاد نه یوازې د بندیزونو له امله زیان لیدلی، بلکې د سیالۍ له زیاتوالي سره هم مخ دی.»

نجفي عرب په پای کې وویل چې د غالۍ د ملي ورځې نمانځنه د دولت او اقتصادي شریکانو ګډه هڅه ده، چې موخه یې د ایران غني فرهنګي میراث نړیوالو ته معرفي کول دي. «ایراني غالۍ د سولې، سوکالۍ او فرهنګي یووالي سمبول دی. دا د ایران تاریخي رول ښيي چې بېلابېل ملتونه او دینونه سره راولي.»