تاند (دوشنبه، د عقرب ۷ مه) د ازبکستان د ولسمشر ځانګړي استازي “عصمت‌الله ایرگاشف” وايي چې هیواد یې له افغانستان سره یو ګډ کمیسیون جوړ کړی چې د “قوش تېپې” کانال د جوړېدو او د آمودریا له سیند څخه د اوبو حق په اړه خبرې وکړي.

ایرگاشف په دې ټینګار وکړ چې د آمودریا د اوبو د حق په اړه له طالبانو سره هېڅ مخالفت نه لري او زیاته یې کړه: د افغانستان خلک حق لري چې د آمودریا د سیند له اوبو څخه استفاده وکړي. زموږ ترمنځ هېڅ ستونزه نشته.

د “آکی‌پرس” د راپور له مخې، د ازبکستان ځانګړي استازي زیاته کړه، مسئله دا ده چې کوم هېواد به څومره ګټه ترې اخلي او همدارنګه د سیند لږ ژوروالي ته په پام به د اوبو سهمیه ټاکل کیږي.

د قوش تېپې کانال د افغانستان اوبو تر ټولو ستره مصنوعي اوبلاره ده چې د آمودریا سیند د اوبو د انتقال لپاره جوړېږي.

دا کانال ۲۸۵ کیلومتره اوږدوالی، ۱۰۸ متره سور، او ۸.۵ متره ژوروالی لري، چې پیل یې د بلخ ولایت له کلدار ولسوالۍ څخه کېږي او د فاریاب ولایت تر اندخوۍ ولسوالۍ پورې اوبه رسوي.

افغانستان او د منځنۍ آسیا هېوادونه د اوبو د حق د وېش په اړه په خپل منځ کې کومه موافقه نه ده لاسلیک کړې، او د نړیوالو قوانینو له مخې، افغانستان د منځنۍ آسیا د دریو هېوادونو په اندازه د آمودریا له اوبو څخه د استفادې حق لري.

د ځینو اټکلونو له مخې، د قوش تېپې کانال تر بشپړېدو او ورڅخه د عملي کار له اخیستو وروسته به ازبکستان او ترکمنستان د امو دریا ۱۵ سلنه اوبه له لاسه ورکړي.