د روغتیا نړیوال سازمان او د افغانستان عامې روغتیا وزارت د تېر کال د راپور پر اساس، په ۱۴۰۱ لمریز کال کې د ملاریا ۱۲۵ زره ۷۸۸ مثبتې پېښې په افغانستان کې ثبت شوې وې.
دواړو دا معلومات د ملریا پر وړاندې د مبارزې د نړیوالې ورځې په مناسبت خپاره کړل.
د روغتیا نړیوال سازمان پر خپله ټویټر پاڼه لیکلي چې د ملریا د دغو پېښو نږدې ۹۰ سلنه یوازې د افغانستان په څلورو ختیځو ولایتونو ننګرهاره، لغمان، کونړ او نورستان کې ثبت شوې.
دا شمېر اوړم (۲۰۲۱) کال افغانستان کې د ملاریا د ثبت شویو مثبتو پېښو پرتله ۴۵ سلنه زیاتوالی ښيي.
د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د ویاند شرافت زمان په وینا له ۲۰۱۶ تر ۲۰۲۲ کال پورې په افغانستان کې د ملریا پېښې نږدې ۶۷ سلنه کمې شوې دي.
دی زیاتوي چې په ۲۰۲۲ کال کې د ملاریا د ډېرو پېښو د ثبتېدو لامل دا دی چې ګوندې اوس خلک ډېر روغتیایي خدماتو ته لاسرسى لري، نو ځکه یې پېښې ډېرې ثبتېږي.
نوموړی وايي تېر کال د ملریا له کبله په افغانستان کې د مړینې کومه واقعه هم نه ده ثبت شوې.
د ښاغلي زمان په وینا افغانستان کې د ملریا د ثبت شویو پېښو نږدې ۹۶ سلنه د دې ناروغۍ د پلارسمودیم وای واکس بڼه ده.
د طالبانو حکومت کې د عامې روغتیا وزارت یاند وايي، دوی له نړیوالې ټولنې غواړي چې په بشړ ډول د ملریا پېښو په محوه کولو کې همکاري وکړي.
ملریا ژوند ګواښونکې ناروغي ده چې د غوماشو په وسیله انسانانو ته خپریږي. خو د دې ناروغۍ مخنیوی ممکن دی او درملنه یې هم شته.
د روغتیا نړیوال سازمان د معلوماتو له مخې د نړۍ نږدې نیمایي وګړي د دې ناروغۍ له خطر سره مخ دی.
افغانستان د نړۍ له هغو هېوادونو دی، چې لاهم د ملریا ناروغي پکې ډېره ده او زرګونه خلک په تېره بیا ګرمۍ موسم کې پرې اخته کېږي.
دغه سازمان او ملګرې ادارې یې سږکال د ملریا ناروغۍ نړیواله ورځ د هغو هیوادونو په لاس ته راوړنو لمانځي چې ملریا یې په بشپړه توګه محوه کړې.