یکشنبه, مې 12, 2024
Home+حفیظ الله امین څوک و؟

حفیظ الله امین څوک و؟

تاند- حفیظ الله امین د ۱۹۲۹ د اګست په ۱ زېږېدلی، د ۱۹۷۹ د دسمبر په ۲۷ وژل شوی دی.

له نن څخه ۹۴ کاله پخوا د ۱۹۲۸ د اګست په لومړۍ نېټه (د ۱۳۰۸ د زمري په لومړۍ حفیظ الله امین د کابل ولایت د پغمان ولسوالۍ په قاضي خېلو کلي کې وزېږېد.

امین لومړنۍ زده کړې په پغمان ولسوالۍ کې وکړې، لېسه او دارالمعلمین یې په کابل کې ولوستل، وروسته یې د کابل پوهنتون په ساینس پوهنځي کې لیسانس وکړ. د لیسانس له ترلاسه کولو وروسته یې د ښوونکي په توګه دنده پیل کړه. د ښه استعداد له کبله ژر د ابن سینا لېسې مدیر شو.

په ۱۳۲۶ لمریز کال یې سکالرشیپ ترلاسه او د لوړو زده کړو لپاره امریکا ته لاړ. هلته یې د ښوونې او روزنې په برخه کې ماستري ترلاسه کړه او کابل ته تر راګرځېدو وروسته یې په یوه امریکايي تعلیمي مرکز کې کار پیل کړ. په همدې موده کې له نور محمد تره کي سره اشنا شو.

دی په امریکا کې تر یوې مودې پورې د کولمبیا پوهنتون د افغان محصلانو د ټولنې مشر و.

امین په ۱۳۴۱ لمریز کال د دوکتورا لپاره بیا امریکا ته لاړ خو د دې لپاره چې چپي افکارو ته لېوال شوی و او سیاست یې پر ذهن غلبه کړې وه، بې له دې چې دوکتورا واخلي په ۱۹۶۵ م کال کابل ته راستون شو.

د خلق او پرجم په ډلو د افغانستان د خلق د دیموکراتیک ګوند د وېشلو کېدو په مهال امین د خلق ډله غوره کړه. دی وروسته په خلق ګوند کې د پوځيانو د جلب و جذب د چارو مسوول شو او بالاخره یې د ۱۳۵۷ د ثور په اوومه (د ۱۹۷۸ اپریل) د ثور کودتا وکړه.

له کودتا وروسته امین د صدراعظم مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر وټاکل شو. له کودتا یو کال وروسته صدراعظم او د بهرنیو چارو وزیر شو.

امین د ۱۳۵۸ د سنبلې په ۲۵ مه د نورمحمد تره کي له وژل کېدو وروسته د افغانستان د خلق د دیموکراتیک ګوند سرمنشي، د انقلابي شورا ريیس او لومړی وزیر شو. د صدراعظم په ځای لومړي وزیر کلمه امین رامنځته کړه.

د امین حکومت پوره سل ورځې دوام وکړ.

امین په دغو سلو ورځو کې هڅه وکړه چې له هغو بې رحمیو څخه ځان مبرا وښيي چې د نوره محمد تره کي په مشرۍ د خلق د دیموکراتیک جمهوریت په واکمنۍ کې شوې وې. ده د ۱۲ زره وژل شویو سیاسي بندیانو لیست خپور کړ او د قانونیت، مصونیت او عدالت په شعار یې هڅه وکړه چې خلکو ته ډاډ ورکړي چې نور به د پخوا په شان نه نیول کېږي او نه وژل کېږي.

امین بالاخره د ۱۳۵۸ د جدي په ۶ مه د شوروي اتحاد د پوځونو له لوري ووژل شو.

6 COMMENTS

  1. امین د افغانستان وروستی ازاد ولسمشر وو! هغه دولس زره کساان چې وژل شوي دي، ۹۰ فیصده یې د ای اس ای د مزدورانو ګلبدین، ربانی او مسعود کسان وو! چې د غولو بوی یې تر اوسه افغانستان څخه کناراب جوړو کړی. که هغه لا ژوندي وای نو خدای خبر چې څه حال به وای.

    • ببرک صاحب، هیڅ څوک دا حق نلري چې د بل انسان د متفاوتي مفکوره پر بڼست له منځه یوسئ. جنایت ته باید د جنایت په سترګه وکتل شي. کوم ظلمونه چې دغو خلکو تر سره کړي او هغه هم د خپل ملت په وړاندي نه د بخښنې او نه هم د توجیه وړ دي. دولس زره لسانس او مافوق د لسانس د ملت بچیو شهادت ته د کناراب د موادو خطاب کول په اسلامي، افغاني او انساني اصولو سپک او قبیح کار دي. د ما لپاره د یوه انسان مرګ د منلو وړ ندي او ته ١٢٠٠٠ انسانانو په بیرحمانه قتل خوشحالي څرګندوي د تاسف او خفګان ځاې دي.
      البته د ما خبري د کوم تنظیم په ګټه ندي ماته حپل ملت د ارزښت وړ دي

  2. د افغانستان هر وګړی به هر سیاسی رهبر پیژنی ( ضمناً د هر رهبر په وړاندی د هر وګړی لید به توپیر سره ولری) خو اصلی ستونزه دا ده چی ” رهبر یا رهبرانو ” خپل وولس او لوی قدرتونه نه وه پیژندلی او نه دی پیژندلی او اوس ئی هم نه پیژنی.

  3. سلام
    هو! پېژندنه
    افغانانو ته له هرڅه نه خپلې ګټې ، ملګرتیا او انډیوالی، مقام اوقدرت، پیسې اوشهرت ولو که په څلورو باندې روان هم وی اهمیت ورته لری چې دا بیسوادی یو ستر لامل دی. زه یی مثالونه پریږدم خوداشرم دی چې دمعین په کچه نفوس به ص تورې لیکی ادګرامر داکتر دسوسیالوژی کارونه مخ ته وړی. یا دټپوس په څیر دوژنې په خاطر له امریکا څخه مرسته غواړی.
    زه لیرې نه ځم او دتور لګونې خبره هم نه ده چی چاته غاښونه وچیچم دا زما مسئولیت نه دی. اصلا زموږ هېواد کې ملی او اسلامی اصول دیوې ځانګړې جهان بینی پر بنسټ چې هغه کې دبوهې او تقوی ، داعتدال یا منخلاریتوب او ارزښتونو معیار مراعات شی شتون نه لری. مهمه نه دهچط دګوډی پر سر څوک ناست دی. افغانان تل بهرنی پسې ښې منډې وهی اوخپل ورته بد شکاری!
    تاسې وګوری زموږ دیر لوړ القابی ښه دی او که بد، کین دی او که ښی. جمهوری دی او که امارتی، ختیخ دی او که لویدیځ ، کا هو دی اوکه ټېپر! داټول ډیر احساساتی چیغې او نارې وهی راشی په افغانستان انتر نشنال ، طلوع او نور کط دیوشمېر بد وبلا تلویزنو کې دستیج په سردا انډوخر، او جګړې،لافې او باټې بګیر ونمان هلی چې لیوه راغی! له نیږ دې وڅېړی!!!
    فلهذا دمعادلې اوستونزې سرکې دوژونکی ، ظالم، رسوا، خاین، بې ناموسه وطن فروش ، مرتجع ، سپک چار عیب شرعی مفهوم له منخه خی څلور الی پنځه لسیزو کې تاسې یو خورد ضابط لیدلی چې له ملت نه یې دخبل جنایت معذرت غوښتی وی ؟ اوس تاریخ حه دول حکم کوی راځی امین ر واخلی چې ایادې قاموس کې په تول برابر یووژونکی جنایت کار نه وه؟ اوپه پای کې دامین هغه وخت کې دابن سینا ښوونځی یوه متوسطه وه نه لېسه.

  4. هو! پېژندنه
    افغانانو ته له هرڅه نه خپلې ګټې ، ملګرتیا او انډیوالی، مقام اوقدرت، پیسې اوشهرت ولو که په څلورو باندې روان هم وی ډیر اهمیت لری چې دا د بیسوادی یو ستر لامل دی. زه یی مثالونه اوس پریږدم خودا لوی شرم دی چې دمعین په کچه نفوس به ص تورې باندې لیکی اودګرامر داکتر بی دیبلوماتیک اودسوسیالوژی کارونه مخ ته وړی. یا دګلم جم ټپوس په څیر دوژنې په خاطر له امریکا څخه دوسایلو او ابزارو غوښتنه کوی.
    زه لیرې نه ځم او دتور لګونې خبره هم نه ده چی چاته غاښونه وچیچم دا زما مسئولیت نه دی. اصلا زموږ هېواد کې ملی او اسلامی اصول دیوې ځانګړې جهان بینی پر بنسټ چې هغه کې دپوهې او تقوی ، داعتدال یا منخلاریتوب او ارزښتونو معیار مراعات شی شتون لری یانه لری تاسې پرېکړه وکړی زه به دنکتایی فتوا نه ورکوم. مهمه نه ده چې بر دګوډی پر سر څوک ناست دی. افغانان تل بهرنی پسې ښې منډې وهی اوخپل ورته بد ښکاری!
    تاسې وګوری زموږ دیر لوړ القابی ښه دی او که بد، کین دی او که ښی. جمهوری دی او که امارتی، ختیخ دی او که لویدیځ ، کا هو دی اوکه ټېپر! داټول ډیر احساساتی چیغې او نارې وهی راشی په افغانستان انتر نشنال ، طلوع او نور کې دیوشمېر بد وبلا هیاهو تلویزنو کې دستیج په سر وګورو دا انډوخر، او جګړې،لافې او باټې بګیر ونمان هم واوړی او همدا وایی چې هلی ژرشی چې لیوه راغی! راخی دغه واقعیت له له نیږ دې وڅېړی!!!
    فلهذا دمعادلې اوستونزې سرکې دوژونکی ، ظالم، رسوا، خاین، بې ناموسه وطن فروش ، مرتجع ، سپک چار عیب شرعی مفهوم له منخه ځی اوټول دتورزن سنګر کې ځان راښیی. څلور تر پنځه لسیزو کې تاسې یو خورد ضابط لیدلی چې له ملت نه یې دخپل جنایت په هکله معذرت غوښتی وی پخوانی ولس مشر او قومندان اعلی او ادنا خو لاپرېږده ؟ اوس تاریخ څه دول حکم کوی ؟ راځی امین ر واخلو چې ایادا باتور دتاریخ به قاموس کې په تول برابر یووژونکی جنایت کار نه وه؟ اوپه پای کې دامین هغه وخت کې دابن سینا ښوونځی یوه متوسطه وه نه لېسه.

  5. سلامونه،
    زما په فکر، د افغانستان له فاتحانو،امپراطورانو،پاچایانو،جمهور رییسانو او امیرانو … یوه هم پخپل قدرت وخت کې د ولس یا ولسونو د قتل او وژنو مخنیوی نه دی کړی؛مستقیم یا غیر مستقیم؛
    داچې اوس ټول خلک د امنیت،عدالت او مصونیت او ډوډۍ کار او کور او اور نارې وهي ؛دا د تیرې پیړۍ دانقلابي دولتونو شعارونه ول؛او غوښتل ۍ چۍ خپلو وګړو ته ې برابر کړي .تره کي او امين همدا غوښتل؛لاکن د غرب وشمال و جنوب او شرق ابر قدرتانو خپل مفادات په خطر کې لیدل نو له هر ډول دسایسو اوتوطیو نه ې کار اخیسته تر څو ملي ډیموکراتیک او مترقي انقلابونه ناکامه او خلکو کې دهشت اوفتنې خپرې کړي.
    د ځوان انقلابي حفیظ الله امین په برخه هم د کا جي بي او داخلي ګوډاګیانو او ضد د انقلاب ګروهګانو همدا کړنې وکړې .زه نه وایم چې هغوی به خطا یا سهوې نه درلودې مګر په هغه مقطع د زمان کې هماغسې لازم ول.
    د هغه نه وروسته د کارمل،نجیب ؛او بیا مجاهدینو او کرزی عودلا غني په غیر مترقبه رژیمونو کې لکه چې د هغوی نه کم جنایات او وطن فروشۍ وشوې؟؟؟؟؟ د دوی ولې څوک نه یادوي،؟
    او تر ټولو بد او منفور اعمال زما په نظر د امپریالستانو په ټانک و الوتکو سپاره تش دقدرت اریکه چوکۍ ته خوشاله شاشجاعګان و چې د امین او نجیب غوندې لیډران ې ځوانیمرګان کړل او خپله ې له هغوی بتر جنایات وکړل.
    فاعتبروا یا اولی الابصار

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

- Advertisment -

ادب