تاند:( چارشنبه، د عقرب پینځه ويشتمه) سي اين اين ټلویزیون په یوه تازه راپور کې لیکلي، چې د امریکا د حکومت یوې څارونکې ادارې د طالبانو لاسته د هغو لسګونو میلیونو ډالرو د احتمالي لاس رسي معلومات ترلاسه کړي.

د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا ځانګړي پلټونکې ادارې (سیګار) چې د امریکا د تر ټولو اوږدې جګړې په ترڅ کې د امریکا د پروژو او لګښتونو څارنه کوي، په خپل وروستي راپور کې ویلي چې طالبانو احتمالاً د امریکا د بهرنیو چارو وزارت، دفاع وزارت او USAID له بودیجې شاوخوا ۵۷،۶ میلیونه ډالرو ته لاس رسی درلود.

سیګار په راپور کې لیکلي: “کله چې پیسې انتقال شوې، د متحده ایاالتو ادارو د دې فنډونو لید له لاسه ورکړ او په افغان حکومت یې تکیه وکړه چې د خپلو اهدافو لپاره پیسې مصرف کړي.”

سرچينه زياتوي:«دا پیسې د ۲۰۲۱ کال د اګست په ۱۵ د افغان حکومت له نسکوریدو او وروسته د طالبانو له خوا واک ته له رسیدو مخکې انتقال شوې وې.»

ويل شوي، چې د بودیجې لویه برخه د دفاع وزارت څخه راغلې، چې د سیګار په وینا، 45.6 ملیون ډالر یې لیږدولي، پداسې حال کې چې د بهرنیو چارو وزارت او USAID په ترتیب سره 2 ملیون او 10 ملیون ډالر لیږدولي.

له افغانستان څخه د متحده ایالاتو وتل، چې وروستی عمل یې د 2021 په اګست کې په څلورو ډراماتیک اونیو کې ترسره شو او د 13 امریکایي سرتیرو د مړینې لامل شو، احتمال لري چې د جمهوري غوښتونکو سره د نوي تفتیش لاندې راشي چې د منځمهاله ټاکنو وروسته به د جرګې واک واخلي.

د راپور له مخې یو کال وروسته ، د جرګې د بهرنیو چارو کمیټې د GOP غړو د بایډن اداره د دوی د وتلو په اړه د دوی د تحقیقاتو پراساس د وتلو لپاره د پلان نشتوالي له امله انتقاد وکړ.

خو پنټاګون پوښتنه وکړه چې ایا د افغان حکومت او مالي سکټور له سقوط سره د طالبانو لپاره هم پیسو ته لاسرسی ممکن دی؟

د پنټاګون ویاند لیفټیننټ کرنل راب لوډویک وویل: “د اګست تر 15 پورې د افغانستان بانکي سیسټم او د هغې سره د ډیجیټل زیربنا د سقوط له امله، دا خورا ناشونې ده چې طالبان د دې پیسو کومې برخې ته لاسرسی ومومي.”

ویل شوي، چې دا پیسې په الکترونیکي توګه لیږدول شوي او موخه یې د افغان اردو معاشونو، روزنې او لګښتونو لپاره وه.

سربیره پردې، پنټاګون وايي چې د قانون له مخې دا د پیسو بیرته اخیستلو توان نه لري ځکه چې دا “قانوني واک نلري چې مخکې له مخکې بل حکومت ته لیږدول شوي فنډونه بیرته راوباسي،”

سیګار دا پوښتنه هم کړې چې ایا د دفاع وزارت د 7.1 ملیارد ډالرو تجهیزاتو په اړه دقیق حساب لري چې متحده ایالاتو تیر کال له افغانستان څخه د وتلو پرمهال پریښود.

 د کلونو په اوږدو کې افغان پوځ ته د تجهیزاتو د تعقیب او مدیریت د ستونزو له امله، سیګار پوښتنه وکړه چې ایا په احتمالي توګه نور تجهیزات پاتې دي؟

سیګار په خپل راپور کې لیکلي: “دا لا څرګنده نه ده چې کانګرس ته راپور شوي د 7.1 ملیارد ډالرو ارقام سم دي که نه.”

د دفاع وزارت سیګار ته وویل چې دا ارقام د هغه غوره معلوماتو پراساس دي چې دوی یې لري او که چیرې نور دقیق معلومات شتون ولري دا شمیره واقعا ټیټه کیدی شي.

سیګار د امریکا د بهرنیو چارو وزارت تورن کړی چې د ډالرو ارقام یا د هغو تجهیزاتو لیست په چمتو کولو کې پاتې راغلی چې افغانستان ته لیږدول شوي چې ممکن د طالبانو د واکمنۍ پرمهال پاتې شوي وي.

 سیګار دا ادعا هم کړې چې د بهرنیو چارو وزارت “غلط معلومات” چمتو کړي چې په افغانستان کې څه پاتې دي.

د سیګار په ځواب کې، د بهرنیو چارو وزارت د اکتوبر په یوه لیک کې لیکلي چې دوی د دې ارزونې په جریان کې “ګډون او همکارۍ” ته دوام ورکړی، او دا هغه ادعاوې ردوي چې دا بشپړ معلومات نه ورکوي.

د طالبانو ادارې او د پرزول شوي جمهوري نظام اړوندو چارواکو په دې اړه څه نه دي ويلي.