تر یوې پېړۍ زیاته موده تېره شوه چې د پښتون وجود په خېټه کې د فرنګ توره په وینو کې لژنده پرته ده.

تر یوې پېړۍ زیاته موده تېره شوه، چې د ډیورنډ خنجر د پښتون وطن پر وجود باندې جوړ شوی زخم جوړېدو ته نه پرېږدي او ددغه زخم د رغېدو په وړاندې له هرې فتنې څخه کار اخلي.

د ډیورنډ په دواړو غاړو کې د مدني تشکیلاتو، سیاسي ویښتیابه او فرهنګي شعور د ودې ارتقاء او نمو لپاره پاټکونه او خنډونه استخباراتي فنډونه او ګرانټونه لري.

دغه فنډونه او ګرانټونه ټول د پټو او نادیده پیریانو له اکاونټ او بوخڅې څخه اجراء کېږي. تر یوې پېړۍ زیاته موده وشوه، چې د پښتون د وجود جلاء شوې بدني اعضاء د فرنګ په مصنوعي کوشیر باندې د هند پر نیمه وچه د راټوکېدلي شیطاني مملکت له وجود سره نه پیوند کېږي او د افغان وطن ځمکه او اسمان، غرونه او ځنګلونه، کاڼي او کمرونه، دښتې او بیابانونه، د دغه مصنوعي بېلتون پرضد مقاومت کوي.

او د مقاومت سزا داده چې د پښتون وطن پر لمن  دې فتنې را وزېږي، د جهالت پردې وغوړېږي، د لوږې ټغر خپور شي، د علم د حصول پر خلاف دین او مذهب سپر وګرزي، مکتب د مدرسې لخوا تکفیر شي، ازادي د جهالتونو لخوا ځنځیر شي، پښتون د پښتون په لاس ووژل شي، ملا د خان دښمن شي، خان د ځان دښمن شي، قبایلت د ملت پرضد په مورچه کې ځای پرځای شي، ژوند د مرګونو په لومو کې ګیر پاتې شي او مرګونه پر بې تپوسو لارو روان واؤسي.

پرون د سړې جګړې فتنه وه، چې بزغلي او تخمونه یې د پښتون وطن په کروندو کې په غم لمدېدل او بیا د پښتون وینه وه، چې سړه جګړه یې توده کړه، د سړې جګړې ساړه لرګي یې د پښتون د وینو په تېل وسوځول او له دغه اور څخه توده جګړه را وزېږېده، چې د سړې جګړې غربي مورچل ته یې د تزار پر اشتراکي مورچل باندې د بري چانس برابر او میسر کړ.

د وینو بیه د افغانانو وه، خو د جګړې ګټه د غرب د نصیب خوله او دانه شوه. غرب او امریکا سړه جګړه هم د ډیورنډ د خونړي زخم په دردونو کې وګټله.

د مسودو ملا پوونده اخُند هغه لومړی پښتون غازي وو، چې د وزیرو، د وړو بېټنیو، سلیمانخېلو، دفتاڼو، اورکزو او بنګښو قبایلو د مخکښ لښکر په سر کې یې له خپل طبیعي وجود څخه د بېلتون پر ضد د بغاوت توغ او بېرغ اوچت کړ.

د امیر عبدالرحمن خان دربار ته یې د قبایلو د مشرانو چیغه ور ورسوله او په رسا اواز یې وویل، د پښتون وطن قبایلي څنډه ستا د پلار محمد افضل خان ملکیت او وراثت نه دی، چې په سخاوتمندانه روحیه یې د انګریز په پطنوس کې د لندن دربار ته سوغات کړې.

د ملا پوونده پر ضد د عبدالرحمن او فرنګي هندوستان د قهر او غصب اور بالاخره ملا پوونده د جګړې د اور خوراک کړ. ملا پونده ووژل شو، خو د ډیورنډ زخم یوازې زخم پاتې شو.

د هند د نیمې وچې پر لمن د انګریزي فتنې له بطن څخه پاکستان راوزېږید او پاکستان د هغو حسادتونو، کرکو او نفرتونو په انتقامي مورچل باندې بدل شو، کوم حسادتونه چې د پښتنو ازادي غوښتونکي روح د فرنګ د مکار وجود پر عقیده او غوټه باندې ور اضافه کړی وو.

د پاکستان په ۶۷ کلن ژوند کې هم قبایلي پټاره د وینو سره داره وه. په قبایلي پټاره کې د غلو او مجرمینو کمپونه هېڅکله هم د قانون په وړاندې مسوول ونه بلل شول، د څلوېښتم FCR قانون چې انګریزانو د یوې ځنګلي فارمولې په توګه د پښتنو د نسل وژنې لپاره په میراث پرې اېښی وو همدا نن هم نافذ دی، که څه هم دغه قانون د نړۍ د هر مدني فورم لخوا د یوه غیر مدني قانون په توګه د انسانیت لپاره د شرم او خجالت تر ټولو بده لایحه بللې ده، خو هېڅوک هم ددغه قانون د له منځه وړلو جرآت نه کوي. تر څو چې غرب ونه غواړي دغه د خجالت پرپړه به د پښتون انسان د حق اوازادۍ د پښو زولانه وي.

د شلمې پېړۍ د پای او د یوویشتمې پېړۍ د پیل په خونړۍ ډرامه کې یو ځل بیا د پښتنو ځمکه او جغرافیه د قتلونو، وژنو، جګړو، فتنو او غمیزو د تمثیل د سټېج په توګه کردار لوبوي، خو دغه کردار پردی دی.

یو ځل بیا د ملا پوونده لمسیان د ډیورنډ د خونړۍ چاړې په وسیله وژل کېږي. له نیک محمد وزیر څخه وروسته د بیت الله مسود مړینه د نړۍ د مطبوعاتو د لیډ خبر وو او نن د حکیم الله مسود مړینه د نړۍ د مطبوعاتو د لیډ خبر دی. سبا به د یوسف زو د فضل الله پر مرګ باندې د نړۍ د مطبوعاتو لیډ او ستر عنوانونه جوړېږي.

خو د نړۍ ویده ضمیر هېڅکله دا غږ نه پورته کوي، چې د مرګونو دا روان ناتار به د تاریخ په حکم یو ځل درېږي او هغه فتنه چې نړۍ ته هم د اور بڅري ور لېږلای شي د ډیورنډ فتنه ده. دغې فتنې په څه دپاسه یوه پېړۍ کې هېڅکله هم د افغان وجود طبیعي برخې له بل چاسره کوشیر نه کړې او بحران یې د امریکا تر نیویارک پورې د اور بڅري وشیندل. ښه به وي چې افغان د خپلې وینې د سرحدونو په لمن کې سره راونغاړل شي او بیا نړۍ د سیالۍ پر ټغر د ټول جهان د ثبات او استقرار ونډه ترې وغواړي.