ماشومان څو ژبې زده کولو ته هڅول یوه داسې پانګونه ده چې ارزښت لري.
څېړنو ښودلې چې نه یوازې ماشومان ژر ژبې زده کولای شي، بلکې هغه ماشومان چې څو ژبې وایی، د ستونزو حلولو ښه مهارت، قوي حافظه، او انعطاف منونکی فکر لري.
سربېره پر دې، په بېلابېلو ژبو فکر کول د ماشومانو د پراخ ذهن او همدردۍ احساس پیاوړی کوي.
دلته ځینې ساده او خوندورې لارې در سره شریکوو چې د خپل ماشوم ژبني مهارتونه پیاوړي کړئ – کله ناکله داسې چې هغوی ته یې هېڅ احساس هم نه وي!
⸻
د خبرو اترو ځواک
یوه له اغېزمنو لارو څخه دا ده چې له ماشوم سره منظمې او معنا لرونکې خبرې وکړئ.
که تاسو کله یو فعال صنف یا یوه داسې کور لیدلی وي چېرته چې خبرې ازادې روانې وي، نو پوهېږئ چې دا ډول چاپېریال څومره ګټور دی.
له خپل ماشوم سره، په ځانګړي ډول په خپلې مورني ژبې، خبرې کول نه یوازې ساتیري بلکې ډېرې روزنیزې ګټې لري:
– فکر پیاوړی کوي: خبرې کول ماشومان اړ کوي چې فکر وکړي، حافظه وکاروي، او د تېرو پېښو یادونه وکړي.
– مفاهمه رامنځته کوي: خبرې کول د نظریاتو او پېښو ترمنځ اړیکې پیدا کوي.
– د کیسه ویلو مهارتونه پراخوي: د کورنۍ، دودیزو ، او فرهنګي کیسو شریکول ماشومان دې ته هڅوي چې بشپړې کیسې ووایي او تفصیل ورکړي.
– د اورېدو مهارت غښتلی کوي: خبرو کې فعاله ګډون کول ماشوم ته د اورېدو او ویلو پیاوړې وړتیا ورکوي – دا مهارتونه له یوې ژبې څخه بلې ته انتقالېدای شي.
ماشومان له خپلې کورنۍ، دودیزو کیسو او تاریخ سره ژور علاقه لري، او دا کیسې نه یوازې د هغوی ژبني مهارتونه زیاتوي، بلکې د هویت احساس یې هم پیاوړی کوي.
⸻
له لوبو زده کړه
لوبې کول د ژبني مهارتونو د پیاوړتیا لپاره بله اغېزمنه لاره ده.
دا یو فعال او خوځنده چاپېریال برابروي چې ماشوم په کې نوې کلمې زده کوي او تمرین یې کوي.
دا لاندې لارې ګټورې دي:
د “څوک؟ څه شي؟ کله؟ ولې؟” پوښتنو تمرین
که ماشوم مو له دې ډول پوښتنو سره ستونزه لري، نو لوبې دا چاره اسانه کوي.
حتی که لوبه داسې پوښتنې ونه لري، تاسو کولی شئ دا پوښتنې د لوبې په جریان کې واخلئ.
د مثال په توګه، د لوبې د اصولو له لوستو وروسته ترې پوښتنه وکړئ چې پوه شو؟ دا طریقه د پوهې او تمرکز پیاوړتیا لپاره ښه ده.
د جملو جوړولو تمرین
ماشومان وهڅوئ چې د لوبې پر وخت پوره جملې وکاروي؛ لکه: “ما درې ځله وغورځول”، یا “ما سور کارت واخیست”. تاسې دا جملې ورته بېلګه کړئ او که اړتیا وي، انځوریز ملاتړ ورکړئ.
دا طریقه د ګرامري جملو جوړولو سره مرسته کوي.
د لغاتو خزانه پراخول
ګومان مه کوئ چې ماشوم مو د لوبې ټول لغاتونه پېژني.
د لوبې مخکې، پر وخت، او وروسته لغاتونه تکرار کړئ. ماشومان وهڅوئ چې نوې کلمې په جملو کې وکاروي، معناوې یې تشریح کړي، او که نه پوهېږي، پوښتنه وکړي.
دا چاره هم د ساده او هم د پېچلي لغتونو لپاره اغېزمنه ده.
⸻
د ټولنیزو ژبني مهارتونو وده
د ورځني ژوند سره د دې غیر دودیزو میتودونو یو ځای کول کولای شي د ماشوم ژبني مهارتونه ډېر پیاوړي کړي.
خبرې او لوبې نه یوازې دا چې ژبه زده کول اسانه کوي، بلکې ژبه په واقعي ژوند کې هم ورسره تمرینېږي.
د هغو افغان کورنیو لپاره چې له خپل اصل هېواد څخه بهر ژوند کوي، دا فعالیتونه د ژبو او کلتورونو ترمنځ واټن راکموي، او ژبه زده کول د ټولو لپاره یو ګډه، ارزښتناکه تجربه ګرځوي.