تاند – له نن څخه ۱۳ کاله پخوا د ۲۰۱۱ م کال د مې په ۲ مه د القاعده شبکې مشر اسامه بن لادن د پاکستان په ایبټ اباد ښار کې د پاکستان د کاکول پوځي اکاډیمۍ ترڅنګ په یوه کور کې د امریکايي پوځیانو له لوري ووژل شو.
اسامه بن لادن په ۱۹۵۷ م کال د سعودي عربستان په ریاض کې زېږېدلی. اسامه د یمني مهاجر محمد بن لادن، چې په سعودي کې یې ستر تعمیراتي شرکت درلود، اوولسم زوی و. اسامه ۵۱ خویندې او وروڼه لرل.
د اسامه مور، علیا غانیم د سوریې وه. هغې له محمد سره لنډ وخت تېر کړ. اسامه څلور کلن و چې مور یې طلاقه شوه. اسامه په جده کې له خپل پلندر سره لوی شو. اسامه یوولس کلن و چې پلار یې د هیلي کوپتر د لوېدو په پېښه کې مړ شو.
د الجزیرې پر اساس، اسامه د جدې په ملک عبدالعزیز پوهنتون کې په اقتصاد کې داسي مهال لیسانس وکړو چې مصر په ۱۹۷۹ کې له اسراییل سره د سولې تړون لاسلیک کړ. دې خبر درستې عربي نړۍ ته د زلزلې په شان ټکان ورکړ. په همدې کال په اسلامۍ نړۍ کې بل ستر بدلون د ایران اسلامي انقلاب او پر افغانستان د شوروي اتحاد یرغل و. هماغه مهال اسامه بن لادن د نامسلمانو بهرنیانو او د منځني ختیځ د ټولواکانو خلاف مبارزه پیل کړه.
په ۱۹۷۹کال کې پر افغانستان د شوروي يرغل پر مهال اسامه بن لادن ډېر مشهور شو. هغه له روسانو سره د افغان مجاهدينو د مبارزې د ملاتړ لپاره په اتایمه لسیزه کې په پېښور کې اوسیده.
اسامه بن لادن په ۱۹۸۸ م کال، یو کال مخکې تر دې چې شوروي پوځونه له افغانستانه ووځي، د القاعده تنظیم جوړ کړ. په دې موده کې سعودي ته لاړ چې د افغان مجاهدینو او د خپل تنظیم لپاره بسپنه ټوله کړي خو د سعودي حکومت پرې مشکوک شو.
له مسکو څخه د اسامه کرکه وروسته له هغه د واشنګټن په لوري وا وښته چې په ۱۹۹۱ کې د خليج جګړه وشوه او شاوخوا ۳۰۰ زره امريکايي ځواکونه چې ښځې هم په کې وې په سعودي عربستان کې چې د مسلمانانو دوه ډېر سپېڅلي ځايونه په کې دي ځای پر ځای شول.
د امريکا دا کار د اسامه د لا زیاتېدا پارېدنې سبب شو او هغه یې د اسلامي مقدساتو ته سپکاوی باله.
بن لادن په ۱۹۹۲ کې د سوډان خرطوم ته لاړ او هلته یې د سیاسي فعالیتونو ترڅنګ سړکونه جوړول.
سعودي عربستان په ۱۹۹۴ کال کې له ده څخه تابعیت واخيست چې ور پسې سوډان هم د امریکا د فشار په نتیجه کې ورته کار وکړ.
په ۱۹۹۴ م کال په تانزانيا او کینيا کې د امريکا پر سفارتونو دوو بريدونو ۲۲۴ کسه ووژل او نژدې ۵۰۰۰ نور يې ټپيان کړل. دا برید د بن لادن او د هغه د القاعده شبکې کار وبلل شو.
له دې پېښې وروسته اسامه بن لادن د امريکا لپاره ډېر مهم شو او د هغو کسانو په لست کې يې نوم راغی چې امريکا يې پر سر له ۲۵ ميليونه ډالرو زياته جايزه اېښې وه.
او د ۱۹۹۶کال په جنورۍ مېاشت کې اسامه بن لادن بيا افغانستان ته ستون شو.
د ۱۹۹۸ کال په فبروري میاشت کې هغه يوه فتوا ورکړه چې د يهوديانو او د امريکايانو د پلويانو وژل د مسلمانانو دنده ده.
هغه مهال چې اسامه بن لادن د افغانستان په جنوب ختيځ کې اوسېده امريکا يې پر مرکزونو کروز توغندي وتوغول، خو د ده په وژنه کې ځکه ناکامه شول چې دی يو ساعت وړاندې د توغندي د لګېدو له ځایه وتلی و.
په خوست کې پر بن لادن دامریکا د کروز توغندي له بریده وروسته د ۲۰۰۱ د سپټمبر په یوولسمه د امریکا د سوداګرۍ پر دوو غبرګو اسمانڅوکو د الوتکې په وسیله بریدونه وشول چې تر ۳ زره ډېر کسان پکې ووژل شول.
امریکا له طالبانو وغوښتل چې یا بن لادن وروسپاري او یا به پرې برید وکړي چې همداسی وشول.
پر افغانستان د امریکا له یرغله وروسته بن لادن له تورې بوړې پاکستان ته واوښت او باور دا و چې نوموړی به په قبایلي سیمو کې اوسي خو بالاخره بن لادن په ایبټ اباد کې وموندل شو او د ۵۲ کلونو په عمر ووژل شو.
د اسلام په تاریخ کی فقط یو اصیل او سپیڅلی او زړه ور او غیرتی « اسامه » شتون لری ( چی یوه ځلېدلې څېره ده یعنی اسامه بن زید).
نور ټول اسامه نامی یا عادی مسلمانان ګڼل کیده او ګڼل کیږی یا د صهیونیزم د نانوائی په تنور کی اومې او سوځل سوی پتیری دی او بس.
اسامه بن لادن هم د داعش د مشرانو غوندی د غربی استخباراتو تولیدات شمېرل کیږی.