هغه لغاتونه، عبارتونه او جملې، چې په تېر وخت کې نوي او جذاب و او اوس د ډېر کارېدو او تکرار په وجه یې جذابیت او نوی والی لمنځه تللی وي یا د یوه مفهوم په لېږد کې د یوې کلمې یا جملې تکرار د مختلفو کسانو لخوا ته کلیشه ویل کېږي.

په لیکنو کې کلیشه شوي عبارتونه یا جملې پر لوستونکي بدې لګېږي او د ستړیا احساس یې ډېروي.

په پښتو ادب کې داسې ډېر لغاتونه یا اصطلاحات شته چې سولېدلي، ډېر تکرار شوي، د خلکو په زړونو کېناستلي او تر اوسه یې په لیکلو کې تروج موندلی دی. که د کلیشې د ډولونو په اړه څېړنه وکړو، نـو په ډېرو برخو کې د ژوند ویل شوې پېښې د کلیشې نوم اخلي. پښتو تخلیقي ادب په اوسني وخت کې نوښت ته اړتیا لري، همدا نه تکرار او ژور فکر کول مو د کلام فصاحت او بلاغت ته اړ کوي، کله چې د یوې موضوع اصلي درک وپېژندل شو، دلته بیا توپیر رامنځته کېږي او ادبیات د کمیت له پلوه کیفیت ته مخه او وده کوي.

کلیشه شوي کلمات د یوې ژبې د زاړه هډوکي مثال لري، چې نور ترې د پیاوړي کېدو یا اوسېدو هیله نه وي او په کار ده، چې نوي څیزونه یې پر ځای وکارول شي، دا نه یوازې ادب بې کیفه کوي، بلکې د تخلیقي ادب هډوکي نور هم سستوي، پوده کوي یې او له پښو یې غورځوي. کله چې د لیکنې یا اصطلاحاتو ډېر تکرار رامنځته شي، په ځوانانو کې د نوښت ذوق لمنځه ځي او له ادب سره یې مخه ښې ته چمتو کوي او که چېرې نوي څیزونو ته مخه وشي، نه یوازې هر څه به پکې تجلا کوي، بلکې د ذوق د پراخېدو قدرت به هم تواتر پیدا کوي.

دلته مې ځینې کلمې، عبارتونه یا اصطلاحات ګډوډ راټول کړي، چې کلیشه شوي، او لیکوالانو ته یې د کم استعمال توصیه کوم.

کرغېړن

اشغال

له بده مرغه

په نتیجه کې

ډېر مهم فرصتونه

له لاسه ورکول

په ترڅ کې

پښتنې سترګې

د ازادۍ ناوې

د علم ډېوه

د سولې کوتره

د نظر غشی

ګلابي شونډې

نرګسي لېمې

قاتل نظر

د شفق جزیرې

سندریز ماښام

د شفق جام

زخمي وطن

میخانه

زموږ د وطن زړه

هوکې

په تکبر

په وینا

له نظره

زما په فکر

سرې سترګې

تر وروستي څاڅکي جنګېدل

زخمونو ته ملهم

سرې شونډې

اوږدې زلفې

اننګي

لامده باڼه

کږې وریځې

شړکنده باران

د یادونو سمندر

په غم کې ډوب

له امله

له بل لوري

په بله مانا

په پایله کې

په چټکتیا سره

لکه غر غوندې

د تيږې په شان

مات زړه

د مازدیګر لمر

د چینې غاړه

یوازیتوب

د زړه ټوټه

په کیسو کې د مفهوم کلیشې هم شته، چې ځینې یې په لاندې ډول دي.

د واده په شپه شهيدېدل

د مظلوم برحق ثابتېدل او د انقلاب بریالي کېدل

په غریبه کورنۍ کې د اتل زېږېدل

د همسایه په لور مينېدل

برکلی

بې رحمانه وژنې، او داسې نورې ډېرې داسې کیسې شته، چې تکرار شوي، خوند یې له منځه تللی او لوستونکي یې په کمېدو دي.

له نومونو سره د ستاینومونو بې ّځایه تړل هم زموږ په لیکنو کې رواج شوي، چې ټول د عادت یا په ټولنه کې د ډېر تکرار له مخې د لیکوالانو په ذهن کې کېناستلي او د لیکلو پر وخت یې پر ذهن مغالبه کړې. لکه زموږ ځوانان د پخوانیو روایتونو پر اساس وایي، چې افغانستان پينځه زره کلن تاریخ لري، او کله چې د افغانستان په تړاو څه لیکي نو تل یې پکې غرونه دنګ وي، سیندونه څپاند وي، خاوره سپېڅلې وي، غازیان بریالي وي، یتیمان ژړانده وي، افغانان پکې د یوې کلمې ورونه وي، ظالم مات وي، پردي یرغلګر مات شوي وي، هېواد مو اباد وي، تاریخ له ویاړه ډک وي، ځوانان غیرتي وي، څېرې ناولې وي، ښځې شیطانې وي، ماشومان هوښیار وي، کروندې شنې وي، لوبې ګټلي وي، هیلې بدمرغې وي، بې زحمته راحت نه وي، شونډې چاودلې وي، هڅې کرغېړنې وي، دودونه ناوړه وي، بیرغ رپاند وي او غیره…

چې د دې جملو په لوستلو د یوه افغان عاطفي احساس تر اغېز لاندې راځي، خو په دې نه پـوهېږي چې دا ستاینومونه څومره حقیقت لري، بلکې یوازې یې له جذابیته خوند اخلي او دا ډول د خپلو احساساتي غوښتنو او ځان یا افغانانو ته د باتور لقب اخېستلو په موخه نور مختاړي، وروستاړي او ستاینومونه ورپورې تړي، دا ډول لیکنې ظاهري ښکلا لري، خو ډېرې بې مفهومه جملې دي، چې فکر کول پکې انسان لویو نادرو چینو ته وړي.