ډاکتر قدیم ارین
د معدې تیزابیت یو له هغه ستونزو څخه ده، چې ګڼ خلک ترې وخت ناوخت زوریږي. د معدې د تیزابیت لاملونه ډیر دی. بیې وخته خوراک، له حد نه ډير خوړل، او د غذا ډول يې له اساسي علتونو څخه ګڼل کیږي.
خو پوښتنه داده، چې کوم خواړه کولای شي، د معدې تیزابیت کم او یا هم ختم کړي؟!
۱ـ شومړه:
شومړه، چې ځینې خلک يې لسي، شوملې، شړومبی او تروې هم بولي، د معدې تیزابیت ختمولای شي. یو ګیلاس شومړه له ډوډۍ خوړولو ورسته وڅښئ او د معدې تیزابیت تر ډيره راکم کړئ.
۲ـ زیره:
زیره د هاضمي سیستم پیاوړی کوي او د غذا په هضم کې هم پوره مرسته کوي.
۳ـ د نعناع پاڼې:
د نعناع (ویلني) پاڼې په هضم کې مرسته کوي او د معدې تیزابیت ختموي. له خوراک څه وروسته د نعناع یوه دوه پاڼې وژوئ او د معدې تیزابیت مو تداوي کړئ.
۴ـ ادرک:
ادرک هم د معدې د تیزابیت سره مبارزه کوي. د هاضمي سیستم قوي کوي او د خوړو په هضم کې مرسته کوي.
۵ـ لاچي:
لاچې (هل) هم د خولې بوې ښه کوي، هم د معدې تیزابیت له مینځه وړي. لږ لاچي په اوبو کې جوش کړئ او بیا يې وڅښئ.
۶ـ د مڼې جوس:
د مڼې جوس هم د معدې تیزابیت ختمولای شي.
ځینې نور خواړه هم ممکن اووسي، چې د معدې تیزابیت راکم کړي، خو پورته ذکر شوي، تر ټولو غوره ثابت شوي دي.
ډاکټر جانه!
د علمی لیکنی څخه مو مننه.
داسی ښکاری چی د لوی کندهار ( د پښتو او لهجی له نظره لوی کندهار ) د اصطلاحاتو سره بلد نه یاستی.
د کندهار خلګ ئی « شلومبی » بولی.
اصلی لغت شړومبې دي چې کندهاریان د پارس په لهجه ورته شلومبې وایي څکه چې هغوئ ړ په ر یا ل بدلوي
ببرک صاحب
ښایی ستا خبره سمه وي، خو که دلوستونکولپاره یو څه نور وضاحت او مثالونه ولیکي نو زموږ معلومات به ورسره زیات شي.
زه هم همداسې فکر کوم چې په شرقي افغانستان کې هم شړومبې ویل کیږي